Test Rorschacha
Test Rorschacha, znany również jako test plam atramentowych, został stworzony w 1921 roku przez szwajcarskiego psychoanalityka Hermanna Rorschacha. Jest to test projekcyjny, który służy do oceny nieświadomych treści psychicznych, cech osobowości oraz zaburzeń psychicznych. Składa się z 10 tablic z plamami atramentowymi, a uczestnik testu opowiada, co widzi na każdej z nich.
Składniki Oceny
W odpowiedziach uczestnika brane są pod uwagę następujące czynniki:
- Obszar interpretacji (całość lub szczegóły)
- Determinanta odpowiedzi (kształt, barwa, ruch)
- Poziom formy (zgodność obrazu z bodźcem)
- Treść odpowiedzi (ludzie, zwierzęta, etc.)
Wyniki są klasyfikowane w psychogramie na podstawie analizy odpowiedzi i czasu reakcji.
Rozpowszechnienie i Krytyka
Test jest stosowany głównie przez psychologów. W badaniach z 2000 roku, 20% psychologów w zakładach poprawczych korzystało z Rorschacha. Mimo to, wielu specjalistów podważa jego przydatność diagnostyczną, wskazując na brak empirycznych dowodów potwierdzających jego skuteczność. Lee Cronbach, w 1959 roku, zauważył, że test nie spełnia wymogów predykcyjnych.
Wartość Diagnostyczna
Niektóre badania sugerują, że Rorschach może mieć wartość w diagnozowaniu zaburzeń myślenia, takich jak schizofrenia, oraz w badaniach nad uzależnieniami. Jednakże, istnieją również dowody na to, że wyniki testu często nie mają związku z faktycznymi zaburzeniami psychicznymi.
Rzetelność i Trafność
Rzetelność testu jest kontrowersyjna i w dużej mierze zależy od procedury testowania. W badaniach sądowych Rorschach został poddany krytyce za brak standaryzacji i trafności. W niektórych sprawach uznano go za niedopuszczalny jako dowód.
Zastosowanie w Diagnostyce
Choć Rorschach jest używany w diagnozach sądowych, nie zawsze jest zgodny z oficjalnymi klasyfikacjami zaburzeń psychicznych. W praktyce, często stosowany jest jako część szerszej baterii testów. Pomimo krytyki, jego użycie w sądzie w większości przypadków nie zostało zakwestionowane.