Teropody
Teropody (Theropoda) to podrząd dinozaurów z rzędu gadziomiednicznych (Saurischia), charakteryzujący się dwunożnym chodem i głównie mięsożernym stylem życia. Ich nazwa oznacza „stopa bestii”.
Teropody poruszały się w postawie półwyprostowanej, miały długie i silne kończyny tylne, które umożliwiały im szybkie bieganie. Kończyny przednie były krótsze, z chwytnymi palcami i pazurami. Długi ogon pomagał w utrzymaniu równowagi podczas pościgu za ofiarą. Ostre zęby, często w kształcie sztyletów, umożliwiały im skuteczne polowanie, a niektóre teropody posiadały również dziób kostny.
Wielkość teropodów była zróżnicowana – od małych, wielkości kurczaka, po ogromne drapieżniki, takie jak giganotozaur czy tyranozaur. Wśród najstarszych teropodów znajdują się eoraptor i herrerazaury, które żyły od późnego triasu do końca kredy. Skamieniałości tych dinozaurów odkryto na wszystkich kontynentach, a jedna z ich linii, ptaki, przetrwała do dziś.
Klasyfikacja
Teropody dzielą się na trzy główne grupy:
- Celofyzoidy (Coelophysoidea), przykładem jest celofyz.
- Ceratozaury (Ceratosauria), przykłady to ceratozaur i karnotaur.
- Tetanury (Tetanurae), do których należą allozaur, welociraptor i tyranozaur.
Filogeneza
Współczesne teropody, takie jak ptaki, zaliczają się do celurozaurów i Avialae. Klasyfikacja teropodów według Weishampela i in. z 2004 roku przedstawia złożoną strukturę ich ewolucji, obejmującą różne nadrodziny i rodziny.
Teropody miały ogromne znaczenie w ekosystemach, w których żyły, a ich ewolucja doprowadziła do powstania współczesnych ptaków.
