Teofil – cesarz bizantyjski
Teofil (ur. 813, zm. 20 stycznia 842) był cesarzem bizantyńskim od 829 roku, drugim władcą z dynastii amoryjskiej. Był synem Michała II i Tekli, a jego ojcem chrzestnym był cesarz Leon V.
Wykształcenie i przekonania
Wychowywany przez przeciwników kultu ikon, Teofil był dobrze wykształcony i uznawany za uczonego oraz pisarza. Interesował się sztuką, w szczególności arabską, i miał ambicje związane z odrodzeniem ikonoklazmu. Po koronacji na jedynego cesarza 2 października 829 roku, starał się naśladować kalifa abbasydzkiego Haruna ar-Raszida, angażując się w rozmowy z mieszkańcami Konstantynopola.
Rządy i administracja
Teofil był dobrym administratorem, który rozbudował temy w Azji Mniejszej, tworząc nowe jednostki, takie jak Paflagonia, Chaldia oraz tem Krym. Jego panowanie było jednak naznaczone konfliktami z Arabami, które toczyły się na dwóch frontach: na Sycylii oraz w Azji Mniejszej. W 831 roku Bizantyńczycy stracili Palermo, a w Azji Mniejszej wojna miała zmienne szczęście. Mimo sukcesów w 830 i 838 roku, Teofil poniósł klęskę pod Demizon w 838 roku, tracąc twierdzę Amorion.
Rodzina
Teofil był żonaty z Teodorą, z którą miał siedmioro dzieci, w tym:
- Konstantyn – współcesarz w latach 833-835
- Michał III Metystes – kolejny cesarz
- Maria – żona cezara Aleksego Mouselesa
- Tekla – kochanka cesarza Bazylego I Macedończyka
- Anna
- Anastazja
- Pulcheria
Podsumowanie
Teofil był cesarzem, którego rządy charakteryzowały się zarówno administracyjnymi osiągnięciami, jak i trudnościami militarnymi. Jego zainteresowanie sztuką i kulturą arabską wpływało na jego politykę, a konflikty z Arabami były znaczącym elementem jego panowania.
Bibliografia
- G. Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, przeł. pod red. H. Evert – Kappesowej, wyd.3, Warszawa 2008.
- R. Browning, Cesarstwo Bizantyńskie, przeł. G. Żurek, Warszawa 1997.
- K. Zakrzewski, Historia Bizancjum, wyd.2, Kraków 1999.
