Tęczankowate (Melanotaeniidae)
Tęczankowate to rodzina ryb z rzędu aterynokształtnych, znana z licznych gatunków popularnych w akwarystyce. Niestety, wiele z nich jest zagrożonych wyginięciem z powodu degradacji środowiska naturalnego. Najliczniejszym rodzajem w tej rodzinie jest Melanotaenia.
Występowanie
Przedstawiciele tęczankowatych zamieszkują głównie słodkie wody północnej i wschodniej Australii, Nowej Gwinei oraz okolicznych wysp. Niektóre gatunki są endemitami. Rodzaje Bedotia i Rheocles są endemitami Madagaskaru. Tęczankowate można spotkać zarówno w wodach płynących, jak i stojących, a nieliczne gatunki zasiedlają wody słonawe.
Cechy charakterystyczne
Tęczankowate to niewielkie, kolorowe ryby o bocznie spłaszczonym ciele, długości od kilku do 12 centymetrów. Charakteryzują się dwiema płetwami grzbietowymi z wyraźną przerwą między nimi. Pierwsza płetwa jest mniejsza i posiada 3–7 promieni, podczas gdy druga ma 6–22 promieni. Wiele gatunków wykazuje silny dymorfizm płciowy.
Systematyka
Systematyka rodziny jest przedmiotem dyskusji. Większość taksonomów zgadza się, że Melanotaeniidae w szerokim ujęciu jest taksonem monofiletycznym. Istnieją różnice w klasyfikacji, gdzie niektórzy autorzy wyodrębniają rodziny takie jak Bedotiidae, Pseudomugilidae i Telmatherinidae. Joseph Nelson (2006) sklasyfikował 17 rodzajów w 4 podrodzinach: Bedotiinae, Melanotaeniinae, Pseudomugilinae i Telmatherininae, wskazując na niejasności w relacjach pokrewieństwa między nimi.
Klasyfikacja
Rodzaje zaliczane do rodziny Melanotaeniidae:
- Cairnsichthys
- Chilatherina
- Glossolepis
- Iriatherina
- Melanotaenia
- Pelangia
- Rhadinocentrus