Reklama
Dzisiaj jest 9 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama
Reklama
Reklama

Tarczyca

Tarczyca – ogólne informacje

Tarczyca, znana jako gruczoł tarczowy, to gruczoł wydzielania wewnętrznego, który wytwarza hormony takie jak trójjodotyronina (T3), tyroksyna (T4) oraz kalcytonina. Odpowiada za regulację metabolizmu oraz gospodarkę wapniowo-fosforową w organizmie.

Reklama

Tarczyca u zwierząt

U psa domowego

U psa gruczoł tarczowy składa się z dwóch płatów, zlokalizowanych bocznie od tchawicy. Płatki są podzielone na mniejsze pęcherzyki, które przechowują tyreoglobulinę oraz zawierają komórki C produkujące kalcytoninę.

U kawii domowej

U kawii tarczyca składa się z dwóch płatów połączonych cieśnią. Gruczoł ten również produkuje jodowaną tyreoglobulinę oraz kalcytoninę, a jego położenie znajduje się w okolicy tchawicy.

Reklama

Tarczyca u człowieka

Budowa anatomiczna

Tarczyca jest umiejscowiona w przednio-dolnej części szyi i zbudowana z dwóch bocznych płatów połączonych cieśnią. Czasami występuje dodatkowy płat piramidowy. Płaty sięgają od chrząstki tarczowatej krtani do piątej chrząstki tchawicy.

Budowa histologiczna

Tarczyca jest otoczona torebką łącznotkankową i składa się głównie z pęcherzyków, które magazynują hormony. Komórki nabłonkowe w pęcherzykach mogą mieć różne kształty w zależności od aktywności gruczołu.

Unaczynienie i unerwienie

  • Unaczynienie:
    • tętnica tarczowa górna
    • tętnica tarczowa dolna
    • tętnica tarczowa najniższa (u 10% populacji)
  • Unerwienie:
    • nerwy tarczowe górne
    • nerwy tarczowe środkowe
    • nerwy tarczowe dolne

Regulacja pracy tarczycy

Produkcja hormonów tarczycy jest regulowana przez układ podwzgórze-przysadka oraz układ współczulny, a także przez stężenie wapnia we krwi. Zmiany w regulacji hormonalnej mogą występować u kobiet w ciąży.

Hormony tarczycy – działanie

Hormony tarczycy, w tym T3 i T4, są kluczowe dla wzrostu i metabolizmu. Ich niedobór prowadzi do spowolnienia procesów życiowych, podczas gdy nadmiar może powodować nadczynność, taką jak choroba Gravesa-Basedowa.

Choroby tarczycy

  • niedoczynność tarczycy (np. wole niedoczynne, choroba Hashimoto)
  • nadczynność tarczycy (np. choroba Gravesa-Basedowa)
  • nowotwory tarczycy

Choroby tarczycy mogą wynikać z czynników genetycznych i środowiskowych, a ich leczeniem zajmuje się tyreologia.

Reklama
Reklama