Tajna Organizacja Wojskowa (TOW)
Tajna Organizacja Wojskowa (TOW), znana również jako Dywersyjna Organizacja Wojskowa (DOW), została powołana w celu przeprowadzania działań dywersyjnych na terenach II Rzeczypospolitej Polskiej zajętych przez agresora. Organizacja ta miała różne formy, od lokalnych grup po ogólnokrajowe struktury.
Struktura i Dowództwo
TOW/DOW obejmowały różnorodne organizacje, takie jak:
- lokalne (miejskie, powiatowe)
- regionalne (np. TOW „Gryf Pomorski”)
- ogólnokrajowe (dowodzone przez mjr. Jana Mazurkiewicza, ps. „Jan”, „Sęk”, „Radosław”)
Jan Mazurkiewicz, przed wybuchem wojny obronnej w 1939 roku, został przeniesiony do Grupy Operacyjnej Dywersji, znanej jako Grupa „Zygmunt”. Jej celem było przygotowanie akcji dywersyjnych na tyłach wroga. W połowie września 1939 roku w Stanisławowie założył TOW.
Działalność po Wojnie
Po zakończeniu działań wojennych Komenda TOW przeniosła się do Budapesztu, gdzie koordynowano tworzenie struktur w okupowanej Polsce i organizowano szlaki przerzutowe do Paryża. Zadania TOW były uzgadniane z Wodzem Naczelnym, gen. Władysławem Sikorskim. W czerwcu 1940 roku Komenda TOW została przeniesiona z powrotem do kraju.
W marcu 1943 roku TOW została scalona z Armią Krajową, a jej struktury weszły w skład Kedywu.