Szwoleżerowie

Szwoleżerowie – Lekka Kawaleria

Szwoleżerowie, znani również jako lekkokonni (fr. chevau-légers), to formacja wojskowa lekkiej kawalerii, która została wyodrębniona po raz pierwszy przez Ludwika XII Walezjusza w 1498 roku.

Polscy Szwoleżerowie

Szwoleżerowie Księstwa Warszawskiego

W Księstwie Warszawskim szwoleżerowie pojawili się w 1807 roku, kiedy to utworzono 1 pułk Szwoleżerów Gwardii na dekretem Napoleona I. W czasie kampanii rosyjskiej w 1812 roku powstał 3 pułk Szwoleżerów Gwardii. Upadek Napoleona w 1815 roku zakończył ich pierwszy okres istnienia w Wojsku Polskim.

Polscy szwoleżerowie odznaczyli się w bitwie pod Somosierrą w 1808 roku, dowodzeni przez:

Jan Kozietulski
Jan Nepomucen Dziewanowski
Andrzej Niegolewski

Szwoleżerowie w II Rzeczypospolitej

W 1917 roku, na mocy dekretu prezydenta Francji, powołano autonomiczną Armię Polską pod dowództwem gen. Józefa Hallera. W armii tej formowano kawalerię dywizyjną, a w grudniu 1917 roku utworzono szwadron instrukcyjny szwoleżerów. Kolejne oddziały to:

1 pułk szwoleżerów dla 1 i 2 Dywizji Strzelców Polskich
3 pułk szwoleżerów dla 3 i 6 Dywizji Strzelców
dywizjon 4 pułku szwoleżerów przy 7 Dywizji Strzelców Polskich

W 1919 roku szwoleżerowie zostali przetransportowani z Francji do Polski i przemianowani na dragonów kresowych, a później na strzelców konnych.

Szwoleżerowie Wojska Polskiego w Rosji

W styczniu 1918 roku w Rosji utworzono dywizjon Szwoleżerów Polskich, który został przekształcony w pułk, ale zlikwidowano go w tym samym roku po rozbrojeniu III Korpusu. Przy 4 Dywizji Strzelców Polskich sformowano kolejny szwadron, który po powrocie do kraju został przemianowany na 3 szwadron 2 pułku Dragonów Kresowych.

Pułki Szwoleżerów Odrodzonego Wojska Polskiego

Po odzyskaniu niepodległości, pułki jazdy miały problem z numeracją i nazwami. Na mocy rozkazu z 8 stycznia 1919 roku, pułki legionowe ułanów otrzymały nazwy pułków szwoleżerów: