Szwarno Daniłowicz
Szwarno, Szwarn, Swarno (ur. 1230, zm. 1269/1270) – książę halicki, chełmski oraz wielki książę litewski. Rządził Ruś Halicko-Wołyńską z siedzibą w Chełmie. Był młodszym synem Daniela I Halickiego i Anny Mścisławówny, wnukiem Romana II Halickiego oraz praprawnukiem Bolesława III Krzywoustego.
Na chrzcie otrzymał imię Jerzy lub Jan. W 1255 roku poślubił córkę Mendoga i brał udział w wyprawie rusko-litewskiej na Lublin. W 1262 roku uczestniczył w najazdach na Mazowsze, gdzie doszło do bitwy w Jazdowie, w której zginął Siemowit I, a jego syn Konrad II został wzięty do niewoli.
Polityka i rządy
Po śmierci Daniela I w 1264 roku, Szwarno objął władzę nad ziemią chełmską i bełską, a także sprawował nominalne zwierzchnictwo nad Ruś Halicko-Wołyńską, która została podzielona na cztery księstwa. Jednak to książę włodzimierski, Wasylko Romanowicz, miał największy wpływ w regionie.
Szwarno dążył do zjednoczenia sił litewskich i ruskich przeciwko polskim książętom. W 1264 roku zaatakował Małopolskę, ale poniósł klęskę podczas odwetowej wyprawy Bolesława V Wstydliwego. W 1266 roku próbował zdobyć ziemię sandomierską, jednak również zakończyło się to porażką.
Sojusze i konflikty
Po zamordowaniu Mendoga w 1263 roku, Szwarno wspierał jego syna Wojsiełka. Współwładza na Litwie trwała, aż Wojsiełk został zamordowany w 1267 roku. Szwarno, jako prawy dziedzic, próbował objąć władzę, ale został pokonany przez Trojdena i jego zwolenników.
Szwarno zmarł w Chełmie, gdzie został pochowany w cerkwi katedralnej, obecnie funkcjonującej jako bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny.
Podsumowanie
- Ur. 1230, zm. 1269/1270.
- Książę halicki i chełmski, wielki książę litewski.
- Rządził Ruś Halicko-Wołyńską z Chełma.
- Poślubił córkę Mendoga w 1255 roku.
- Uczestniczył w najazdach na Mazowsze i Małopolskę.
- Wspierał Wojsiełka po zamordowaniu Mendoga.
- Zmarł w Chełmie, pochowany w bazylice.
Bibliografia
- Енциклопедія українознавствa. T. 10. Lwów, 2000, s. 3802.
