Sztuka asyryjska

Sztuka Asyryjska

Sztuka asyryjska rozwijała się w północnej Mezopotamii od połowy V tysiąclecia p.n.e., pod silnym wpływem tradycji sumeryjskich, akadyjskich i babilońskich. Odrębność tej sztuki zaczęła się zaznaczać w okresie średnioasyryjskim, około XIV wieku p.n.e. Wówczas zaczęto korzystać z nowych materiałów, takich jak kość słoniowa i barwiony materiał przypominający szkło.

Okres Nowoasyryjski

Prawdziwy rozwój sztuki asyryjskiej obserwujemy w okresie nowoasyryjskim. Odkrycia archeologiczne w Kalchu (Nimrud), Niniwie i Dur-Szarrukin (Chorsabad) ujawniły wiele innowacji, w tym zastosowanie kamiennych ortostatów do dekoracji dolnych części ścian. Reliefy z tego okresu często przedstawiają sceny wojenne, polowania oraz kultowe, przy czym dominują motywy batalistyczne.

• Reliefy wojenne ukazują okrucieństwo, w tym egzekucje jeńców.
• Sceny polowań na lwy i byki są uznawane za arcydzieła sztuki asyryjskiej.
• Reliefy religijne nawiązują do sumeryjskich obrzędów.

Architektura

Nowym elementem architektury asyryjskiej były portale z lamassu, skrzydlatymi bykami z ludzkimi twarzami. Pałace, takie jak ten w Dur-Szarrukin, miały skomplikowany układ z dziedzińcami, pomieszczeniami administracyjnymi i świątynnymi. Budowle były dekorowane glazurowanymi cegłami, a wnętrza oświetlano przez małe świetliki. Dużą rolę w architekturze odgrywały także wodociągi.

Zabudowa Miejska

Miasta asyryjskie były planowane wzdłuż prostopadłych ulic, jednak wiele domów wznoszono z nietrwałych materiałów, co utrudniało zachowanie ich fragmentów. Najlepiej zachowały się lamassu i reliefy. Rzeźby królów, takie jak posąg Salmanasara III, są rzadkimi znaleziskami. Czarny obelisk z Kalchu przedstawia hołdy składane królowi przez innych władców.

Wyjątkowe Dzieła

Warto zwrócić uwagę na bramę świątyni z Imgur-Enlil (Balawat), ozdobioną reliefami przedstawiającymi wojenne wyprawy króla Salmanasara III. Sztuka asyryjska osiągnęła wysoki poziom, a jej osiągnięcia miały znaczący wpływ na rozwój sztuki Bliskiego Wschodu, mimo że zakończyła się wraz z upadkiem Asyrii w 612 p.n.e.

Literatura

Sztuka świata. T.1 Praca zbiorowa. Wydawnictwo Arkady 1989 r.