Szpiegostwo

Szpiegostwo to działalność wywiadowcza polegająca na pozyskiwaniu i przekazywaniu tajnych informacji instytucjom wywiadowczym. W wielu krajach jest to przestępstwo z wysokimi karami.

Charakterystyka szpiegostwa

Kluczowe cechy szpiegostwa obejmują:

Tajność działania: Szpiedzy działają w konspiracji, często pod przykrywką legalnej działalności.
Zdobywanie informacji: Stosowanie różnych metod w celu uzyskania tajnych danych.
Dobór wiadomości: Przekazywanie informacji związanych z tajemnicą służbową, państwową i wojskową.
Przekazywanie wiadomości: Tajne metody transportu informacji, m.in. przez skrytki, szyfry czy sieci komputerowe.

Przykłady operacji wywiadowczych

Znane przypadki szpiegostwa to m.in. zdobycie przez ZSRR amerykańskiej technologii atomowej oraz francuskich technologii naddźwiękowych w latach 60. XX wieku. Polska również prowadziła operacje wywiadowcze, takie jak działania mjr. Jerzego Sosnowskiego w Niemczech i Mariana Zacharskiego w USA.

Szpiegostwo w polskim prawie karnym

W polskim prawie szpiegostwo było regulowane na różnych etapach historii:

Dwudziestolecie międzywojenne

1928 r. – Rozporządzenie Prezydenta o karach za szpiegostwo.
1932 r. – Kodeks karny, art. 99 dotyczący porozumienia z obcym państwem.
1934 r. – Rozporządzenie o niektórych przestępstwach przeciwko bezpieczeństwu Państwa.
1938 r. – Dekret o ochronie interesów Państwa.

PRL

1946 r. – Dekret o przestępstwach niebezpiecznych.
1969 r. – Kodeks karny z przestępstwem szpiegostwa oraz zdrady.

III Rzeczpospolita

Obecny Kodeks karny z 1997 r. reguluje szpiegostwo w art. 130, definiując je na różne sposoby:

Typ podstawowy

Branie udziału w działalności obcego wywiadu, zagrożone karą pozbawienia wolności od 5 lat.

Typ kwalifikowany

Udzielanie informacji, które mogą wyrządzić szkodę RP – kara od 8 lat do dożywocia.
Kierowanie działalnością obcego wywiadu – kara od 10 lat do dożywocia.
Dywersja lub sabotaż związany z obcym wywiadem – kara od 10 lat do dożywocia.