Szkoda w prawie cywilnym
Pojęcie szkody w prawie cywilnym nie ma ustawowej definicji, jednak jest kluczowe dla odpowiedzialności cywilnej. Szkoda odnosi się do uszczerbków w dobrach lub interesach prawnie chronionych, które poszkodowany ponosi wbrew swojej woli. Ważne jest, aby odróżnić szkodę od sytuacji, w których uszczerbek wynika z decyzji samego poszkodowanego.
Rodzaje szkód
Szkody można podzielić na dwie główne kategorie:
- Szkoda na osobie – dotyczy naruszenia dóbr osobistych i obejmuje:
- Szkoda majątkowa (osobowa): związana z poniesieniem kosztów leczenia lub utratą zdolności zarobkowej.
- Szkoda niemajątkowa (krzywda): odnosi się do uszczerbków psychicznych, takich jak cierpienie czy utrata przyjemności życia.
- Szkoda na mieniu – dotyczy uszczerbków w majątku i obejmuje:
- Rzeczywista strata (damnum emergens).
- Utracone korzyści (lucrum cessans).
To samo zdarzenie może prowadzić do wystąpienia obu rodzajów szkód. W przypadku doznania szkody poszkodowany ma prawo domagać się jej naprawienia. W przypadku szkody majątkowej można żądać odszkodowania, natomiast w przypadku szkody niemajątkowej przysługuje zadośćuczynienie.
Sposób oraz zakres naprawienia szkody są szczegółowo regulowane w przepisach Kodeksu cywilnego (art. 361–363, 440–448 k.c.).