Reklama
Dzisiaj jest 10 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama
Reklama
Reklama

Szereg geometryczny

Szereg geometryczny

Szereg geometryczny ma postać:

Reklama

\sum_{n=1}^\infty aq^{n-1}, gdzie a, q \in \mathbb{R}. Wartość a to pierwszy wyraz szeregu, a q to iloraz szeregu.

Sumę pierwszych n wyrazów szeregu nazywamy n-tą sumą częściową:

Reklama

S_n = a + aq + \ldots + aq^{n-1} = a \frac{1 – q^n}{1 – q} \quad \text{dla} \quad q \ne 1,

S_n = na \quad \text{dla} \quad q = 1.

Zbieżność szeregów geometrycznych

Szereg geometryczny \sum_{n=1}^\infty aq^{n-1} jest zbieżny, gdy:

  • |q| < 1, lub
  • a = 0.

W przypadku zbieżności suma szeregu wyraża się wzorem:

\sum_{n=1}^\infty aq^{n-1} = \frac{a}{1-q}.

Dowód zbieżności

1. Dla |q| < 1 mamy:

\lim_{n \to \infty} S_n = \frac{a}{1-q} \quad \text{(gdyż} \quad q^n \to 0\text{)}.

2. Dla a = 0:

S_n = 0 \quad \text{dla każdego} \quad n, \quad \lim_{n \to \infty} S_n = 0.

3. Jeśli |q| > 1, szereg jest rozbieżny, a dla q = 1:

\lim_{n \to \infty} S_n = \infty.

4. Dla q = -1, granica S_n nie istnieje, ponieważ:

S_n = a \quad \text{(gdy} \quad n \text{ jest nieparzyste) lub} \quad S_n = 0 \quad \text{(gdy} \quad n \text{ jest parzyste)}.

Przykład

Rozważmy nieskończony szereg geometryczny:

1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{4} + \ldots = \sum_{n=0}^\infty \frac{1}{2^n}.

W tym przypadku iloraz q = \frac{1}{2}, a pierwszy wyraz a_1 = 1. Zatem:

\sum_{n=0}^\infty \frac{1}{2^n} = \frac{1}{1 – \frac{1}{2}} = 2.

Wynik ten ilustruje załączona grafika.

Reklama
Reklama