Szeol (hebr. שְׁאוֹל) – w Starym Testamencie i wczesnym judaizmie to miejsce pobytu zmarłych, pozbawione radości istnienia.
Etymologia
Pochodzenie terminu „szeol” nie jest jednoznaczne. Współcześnie uznaje się, że może on oznaczać „miejsce błagania”. W polskich przekładach często tłumaczony jest jako „otchłań”. W Starym Testamencie słowo to pojawia się 66 razy, najczęściej w Księdze Psalmów i Księdze Przysłów.
Szeol w Starym Testamencie
Szeol przedstawiany jest jako stan zapomnienia, ciemności. Po śmierci wszyscy ludzie trafiają do Szeolu, gdzie są jedynie cieniami dawnych siebie. Pomimo ograniczeń, mogą w pewnych okolicznościach kontaktować się z żywymi. Szeol dotyczy wszystkich ludzi, a nie tylko dobrych czy złych. Jest miejscem oczekiwania na Mesjasza i ostateczny Sąd.
Szeol w okresie II świątyni
Po niewoli babilońskiej koncepcje Szeolu uległy zmianie, stając się miejscem kary. Powstała idea, że dusze sprawiedliwych udają się do nieba, podczas gdy dusze bezbożników pozostają w Szeolu.
Nowy Testament
W Nowym Testamencie „szeol” tłumaczony jest na greckie „hades”, co oznacza świat zmarłych. Hades występuje 11 razy, a „gehenna” (piekło) 12 razy. W Nowym Testamencie Szeol postrzegany jest jako więzienie oczekujące na zbawienie. Jezus głosił Ewangelię także umarłym, a po swoim zmartwychwstaniu miał miejsce zmartwychwstania starotestamentowych wierzących.
Szeol w Kościele katolickim
Kościół katolicki uważa, że od zmartwychwstania Chrystusa Szeol jest opustoszały, a dusze sprawiedliwych wędrują do nieba. Szeol może być również widziany jako miejsce męki.
Szeol u adwentystów
Dla adwentystów Szeol oznacza „grób”, z którego umarli powrócą przy powtórnym przyjściu Chrystusa. Uważają, że umarli są nieświadomi, a przypowieść o bogaczu i Łazarzu jest interpretowana jako przestroga.
Szeol u Świadków Jehowy
Świadkowie Jehowy traktują Szeol jako symbol wspólnego grobu ludzkości, związany z ich wiarą w zanik duszy po śmierci.
Szeol w kontekście mitologii
Szeol można interpretować zarówno jako miejsce, jak i jako istotę o demonicznym charakterze. W Starym Testamencie pojawiają się metafory wskazujące na antropomorficzne rozumienie Szeolu, co może sugerować jego związki z bóstwami śmierci w mitologiach Bliskiego Wschodu.
Szeol w Biblii jest zatem wielowymiarowym pojęciem, odnoszącym się do zarówno miejsca, jak i istoty, co odzwierciedla różnorodność wierzeń i interpretacji w różnych tradycjach religijnych.
