Szczakowa
Szczakowa to dzielnica Jaworzna w województwie śląskim, która w latach 1933–1956 była samodzielnym miastem. W latach 1934–1954 funkcjonowała także jako siedziba wiejskiej gminy Szczakowa.
Toponimia
Pierwsze wzmianki o Szczakowej pochodzą z XV wieku. Nazwa wywodzi się od średniowiecznej nazwy osobowej „Szczak”. Jan Długosz wymienia ją jako osobną miejscowość w latach 1470–1480.
Historia
W 1519 roku Szczakowa była wymieniana jako wieś królewska. W 1767 roku powstała tu pierwsza polska kopalnia węgla kamiennego. Rozwój miejscowości przyspieszył wraz z budową linii kolejowej oraz powstaniem dworca w 1847 roku. W 1903 roku zbudowano kościół, a w 1924 roku powstał budynek Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. W 1956 roku Szczakowa została przyłączona do Jaworzna.
Osoby związane ze Szczakową
- Antoni Popiel – rzeźbiarz, współwykonawca pomnika Kościuszki na Wawelu.
- Andrzej Wiktor Strach – podpułkownik Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
- Hubert Linde – minister w II RP, naczelnik urzędu pocztowego w Szczakowej (1897–1905).
Nawiązania w literaturze
Michał Witkowski w swojej powieści „Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej” opisuje losy fikcyjnego mieszkańca Szczakowej, inspirował się przy tym wizytą w tej dzielnicy.
Ciekawostki
W Szczakowej znajdują się tereny byłej Kopalni Piasku, które są rekultywowane od 1959 roku. Stosunek powierzchni zrekultywowanej do zajętej wynosi 1:1,12. W lasach na terenach byłej kopalni znajdują się przykłady land-artu, stworzone przez Nadleśnictwo Chrzanów.
Strzałka Północy „Kompas z Bukowna”
Powstała w 2000 roku z sosny, brzozy i dębów czerwonych, zajmując około 110 tysięcy metrów kwadratowych. Jest to jeden z największych znaków geodezyjno-topograficznych na świecie.
JP II
Utworzony w 2006 roku, zajmuje 30 tysięcy metrów kwadratowych, co odpowiada 23 basenom olimpijskim.
Kwadraty
Najmłodszy znak, widoczny z ziemi, zajmuje 10 tysięcy metrów kwadratowych.
