„`html
Szalejów Dolny
Szalejów Dolny to wieś w Polsce, usytuowana w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko. Miejscowość leży w zachodniej części Kotliny Kłodzkiej, wzdłuż dolnego biegu Bystrzycy Dusznickiej, na wysokości 310–330 m n.p.m.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 Szalejów Dolny należał administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.
Historia
W pierwszej wzmiance o wsi, datowanej na 1269 r., wspomniano również kościół. W 1350 r. miejscowość została zakupiona przez arcybiskupa Arnoszta z Pardubic, który przekazał ją kanonikom regularnym św. Augustyna. W 1597 r. wieś przeszła pod zarząd jezuitów, co przyczyniło się do rozwoju lokalnego ośrodka pielgrzymkowego, głównie dzięki kaplicy św. Anny. W 1683 r. wieś dotknął wielki pożar, po którym odbudowano domy oraz zbudowano browar, znany z jakości piwa.
W 1840 r. w Szalejowie Dolnym znajdowały się: pałac, kościół, kilka kaplic, szkoła, browar, olejarnia, młyn wodny, tartak oraz cukrownia. Miejscowość przyciągała pielgrzymów i letników.
W latach 1937–1945 na terenach pomiędzy Kłodzkiem a Szalejowem Dolnym funkcjonowało wojskowe lotnisko polowe, z którego korzystały samoloty Luftwaffe, szczególnie podczas oblężenia Wrocławia, transportując rannych do Kłodzka.
Zabytki
W Szalejowie Dolnym znajdują się następujące obiekty wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków:
- Kościół św. Szymona i Judy Tadeusza (1489–1491), z późniejszymi przebudowami.
- Plebania (1564), przebudowana w 1757 r.
- Kaplica św. Anny (1731–1732).
- Kaplica św. Marii Magdaleny (1734).
- Zespół pałacowy (1844), obejmujący pałac i park z grobowcem rodziny Münchhausenów.
- Dom nr 7, drewniany z XVIII wieku, przeniesiony do skansenu w Pstrążnej.
„`
