Szadowski Młyn – Historia i Przeobrażenia
Szadowski Młyn (niem. Schadauer Mühle) to osada położona w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Kwidzyn, nad rzeką Liwą. Historia tego miejsca sięga XIII wieku, kiedy obszar ten był pokryty puszczą.
Lokacja i Rozwój
Na początku XIV wieku tereny te przeszły w ręce biskupa Rudolfa, który w 1327 roku zlecił lokację wsi na prawie chełmińskim. Sołtys otrzymał trzy wolne łany oraz część dochodów sądowych, a wieś zaczęto nazywać Schadow (Schadau).
- W XVI wieku Szadowo było częścią dóbr liczeńskich.
- W latach 1519-1521 wieś doznała zniszczeń podczas wojny polsko-krzyżackiej.
- W 1806 roku mieszkało tu 87 osób, a w 1905 roku 59.
Pierwsze wzmianki o Schadauer Mühle pojawiły się w 1890 roku. W okresie międzywojennym młyn cieszył się dobrą opinią, a jego żarna pochodziły z Elbląga.
II Wojna Światowa i Po Wojnie
W czasie II wojny światowej wojska radzieckie zniszczyły majątek, w tym wiele budynków. Po wojnie, w 1950 roku, zmieniono nazwę na Szadowski Młyn, a majątek przeszedł w ręce GS Samopomoc Chłopska w Kwidzynie.
- W 1970 roku Szadowski Młyn zamieszkiwało 55 osób.
- W latach 1974-1984 młyn był wykorzystywany jako ośrodek wypoczynkowy.
Nowe Funkcje i Modernizacje
W 1984 roku majątek kupiła rodzina Reiss z Elbląga, a w 1987 roku rozpoczęto budowę elektrowni wodnej. Elektrownia ta korzystała z nowoczesnych rozwiązań technicznych, a jej modernizacje trwały do 2002 roku.
W 2003 roku majątek został sprzedany Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy, a powstał Uniwersytet Wolontariatu. Część obiektów, w tym Szadowski Młyn, wpisano na listę zabytków.
Podsumowanie
Szadowski Młyn to miejsce o bogatej historii, które przeszło wiele zmian od czasów średniowiecza, przez okres zniszczeń podczas II wojny światowej, aż po nowoczesne wykorzystanie jako elektrownia wodna i ośrodek wolontariatu.
