Szachowa notacja algebraiczna
Szachowa notacja algebraiczna to metoda zapisu partii szachowej, szeroko stosowana w zawodach, literaturze oraz przez programy szachowe.
Nazwy pól i bierek
Szachownica składa się z kolumn oznaczonych literami od a do h oraz rzędów numerowanych od 1 do 8. Każde pole identyfikowane jest przez literę kolumny i numer rzędu. Figury oznaczane są wielkimi literami:
- K – król
- H – hetman
- W – wieża
- G – goniec
- S – skoczek
Piony nie mają przypisanej litery.
Zapis posunięć
Ruch figury zapisuje się poprzez pierwszą literę jej nazwy oraz współrzędne pola, na które ma być przesunięta. Przykłady:
- Ge5 – goniec na pole e5
- Sf3 – skoczek na pole f3
- c5 – pion na pole c5
Bicie oznaczane jest literą x lub znakiem :, np. G:e5. Dla bicia pionem wskazuje się kolumnę, z której pion bije, np. e:d5.
Unikanie wieloznaczności
Aby rozróżnić identyczne figury mogące wykonać ruch na to samo pole, dodaje się:
- literę kolumny, jeśli figury są w tym samym rzędzie;
- numer rzędu, jeśli są w tej samej kolumnie.
Promocja, roszada, rezultat partii
Promocja piona zapisywana jest poprzez literę figury, na którą został promowany, np. e1H. Roszada notowana jest jako O-O (krótka) lub O-O-O (długa). Znak + oznacza szach, # mat, a = propozycję remisu.
Rezultat partii zapisywany jest jako:
- 1-0 – białe wygrały
- 0-1 – czarne wygrały
- ½-½ – remis
Odmiany notacji
Niektóre programy stosują pełną notację, gdzie zapisuje się zarówno pole początkowe, jak i końcowe, np. e2-e4.
Skróty w komentarzach
W partiach szachowych często używa się różnych skrótów w komentarzach.