Szach – definicja i zasady
Szach to sytuacja w partii szachowej, w której król jest zagrożony zbiciem w następnym ruchu. Oznacza to, że król znajduje się w zasięgu ataku bierki przeciwnika. Gracz, którego król jest w szachu, ma obowiązek usunąć zagrożenie na jeden z trzech sposobów:
- Przesunąć króla na pole, które nie jest w szachu.
- Zbić bierkę szachującą króla.
- Zasłonić króla własną bierką.
Król nie może pozostawać w szachu, ani wykonać ruchu, który doprowadziłby do sytuacji, w której znowu byłby w szachu. Gdy król nie ma dostępnych ruchów, aby obronić się przed szachem, następuje mat, co kończy partię wygraną strony matującej.
Przykłady reakcji na szach
Na przykład, gdy biały goniec szachuje czarnego króla, czarne mają trzy możliwości:
- Ucieczka królem na pole Kd8.
- Zabicie szachującego gońca wieżą (W:g4).
- Zasłonięcie króla własnym gońcem (Gd7).
Najlepszą opcją dla czarnych jest zasłonięcie króla, co prowadzi do utraty białego gońca g4.
Podwójny szach
Podwójny szach to zaawansowana technika ataku, w której jedna bierka odsłania drogę do ataku innej. W przypadku podwójnego szacha, król jest atakowany przez dwie bierki jednocześnie, co sprawia, że obrona jest znacznie utrudniona. Jedynym sposobem na obronę przed podwójnym szachem jest przesunięcie króla.
Przykładowo, w sytuacji, gdy czarne zagrały g5, ruch białych h:g6+ może prowadzić do podwójnego szacha, gdzie wieża i hetman atakują króla.
Informowanie o szachu
W towarzyskich grach, gracze informują się o szachu ustnie, natomiast w oficjalnych rozgrywkach ten zwyczaj nie jest akceptowany, jako potencjalne rozpraszanie przeciwnika.
