Synagoga im. Zalmana i Rywki Małżonków Nożyków
Synagoga Nożyków, zlokalizowana przy ulicy Twardej 6 w Warszawie, jest jedyną czynną przedwojenną synagogą w mieście, która przetrwała II wojnę światową. Stanowi główną synagogę Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie oraz siedzibę naczelnego rabina Polski, Michaela Schudricha. Nabożeństwa odbywają się codziennie, a w czasie świąt modlitwy wspominają fundatorów, Rywkę i Zalmana Nożyków.
Historia
Przed 1939
Budowa synagogi rozpoczęła się w 1898 roku, po zakupie działki przez Zalmana Nożyka. Projekt wykonano prawdopodobnie przez Leandro Marconiego. Synagoga była w stanie pomieścić około 600 osób i w okresie międzywojennym znana była z chóru oraz koncertów.
II wojna światowa
W 1939 roku synagoga była jedną z największych w Warszawie. Po zamknięciu przez Niemców w 1940 roku, służyła jako stajnia. W 1941 roku została otwarta dla wiernych, ale w 1942 roku znów zamknięta. Podczas powstania warszawskiego uległa częściowemu zniszczeniu, lecz nie zawaliła się.
Okres powojenny
Po wojnie synagoga została odnowiona dzięki wysiłkom ocalonych Żydów. W 1945 roku odbyło się pierwsze powojenne nabożeństwo. Mimo problemów prawnych związanych z jej użytkowaniem, synagoga zyskała na znaczeniu jako miejsce kultu i spotkań społeczności żydowskiej.
Akty przemocy i renowacje
W latach 90. XX wieku synagoga stała się celem aktów antysemickich, w tym nieudanych prób podpalenia. W 2001 roku gmina wsparła restaurację synagogi, a w kolejnych latach odbywały się różne remonty oraz wydarzenia kulturalne.
Synagoga jako ośrodek kultury
Synagoga Nożyków stała się ważnym centrum kultury żydowskiej, organizując wystawy, koncerty i spotkania. Wśród artystów występujących w synagodze byli znani kantory i chóry.
Nabożeństwa
Nabożeństwa prowadzi rabin Michael Schudrich, a modlitwy odbywają się według porządku aszkenazyjskiego. Modlitwy piątkowe i szabatowe są regularnie organizowane, a społeczność aktywnie uczestniczy w praktykach religijnych.
Osoby związane z synagogą
- Zalman Nożyk – fundator synagogi
- Michael Schudrich – naczelny rabin Polski
Podsumowanie
Synagoga Nożyków jest nie tylko miejscem modlitwy, ale także ważnym punktem na mapie kultury żydowskiej w Polsce, będąc świadkiem historii i odbudowy społeczności po tragicznych wydarzeniach XX wieku.
