|tytuły = apostoł
diakon
męczennik
|grafika = Stefanus.jpg
|podpis grafiki = Wizerunek św. Szczepana
obraz pędzla Giotto di Bondone, datowany między 1320-1325.
|data urodzenia =
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = 26 grudnia? 34
|miejsce śmierci = Jerozolima
|kościół = Kościół katolicki,
Cerkiew prawosławną
|data beatyfikacji =
|miejsce beatyfikacji =
|beatyfikujący =
|data kanonizacji =
|miejsce kanonizacji =
|kanonizujący =
|wspomnienie = 26 grudnia
9 i 17 stycznia, 15 sierpnia
i 28 września
|atrybuty = kamienie na księdze lub w rękach, gałązka palmowa, bogata dalmatyka
|patron = archidiecezji wiedeńskiej, kamieniarzy, kucharzy, tkaczy
|miejsce kultu =
|faksymile =
|opis faksymile =
|commons = Category:Saint Stephen
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
w Oknie bawarskim kolońskiej katedry, Niemcy]]
Święty Szczepan, Stefan (, stephanos – korona, wieniec, ) – święty katolicki oraz apostoł Kościoła prawosławnego, zwany pierwszym męczennikiem (). Święty ten wymieniany jest w Modlitwie Eucharystycznej (Communicantes) Kanonu rzymskiego.
Życie
Szczepan, jak większość pierwszych chrześcijan, z pochodzenia był Żydem. Był zwierzchnikiem grupy nazywanej hellenistami. Szczepan, odcinając chrystianizm od kultu jerozolimskiego, stworzył warunki do jego rozpowszechnienia. . Zginął ok. 34 roku.
}}
Został osądzony przez Sanhedryn i ukamienowany:
.
}}
Kult
; Ikonografia
W ikonografii przedstawiany jest w dalmatyce.
Na ikonach apostoł przedstawiany jest jako młodzieniec bez zarostu, z długimi lub krótkimi włosami, ubrany w szaty diakońskie (w okresie najwcześniejszym) białe, a od średniowiecza bardziej kolorowe i bogato zdobione. W prawej dłoni trzyma kadzielnicę, w lewej naczynie na kadzidło lub rzadziej krzyż. Jako postać pojedyncza występuje rzadko. Najczęściej przedstawianą sceną jest kamienowanie świętego.
Atrybutami świętego są: kamienie na księdze Ewangelii lub w rękach, gałązka palmowa.
; Dzień obchodów
W katolickim kalendarzu liturgicznym jego święto obchodzone jest 26 grudnia (dzień po Bożym Narodzeniu).
Cerkiew prawosławna wspomina apostoła-męczennika czterokrotnie:
* 27 grudnia/9 stycznia, tj. 9 stycznia według kalendarza gregoriańskiego,
* 2/15 sierpnia, tj. 15 sierpnia (rocznica przeniesienia relikwii w 428),
* 15/28 września, tj. 28 września (rocznica otwarcia relikwii w 415),
* 4/17 stycznia, tj. 17 stycznia (Sobór siedemdziesięciu apostołów).
; Patronat
81 miejscowości w Polsce wywodzi swoją nazwę od imienia świętego Szczepana. Wśród nich jest wieś Szczepanów, w której urodził się święty Stanisław BM.
Jest patronem archidiecezji wiedeńskiej, kamieniarzy, kucharzy i tkaczy.
