Święty Mikołaj – postać i tradycje
Święty Mikołaj to postać starszego mężczyzny z białą brodą, który według legend w okresie Bożego Narodzenia przynosi dzieciom prezenty. Jego wyobrażenie wywodzi się z kultury brytyjskiej i amerykańskiej, gdzie stał się jednym z symboli świąt. W Europie, w tym w Polsce, mikołajki obchodzone są 6 grudnia, a tradycja związana z Mikołajem często przenika do obchodów Bożego Narodzenia.
Zasady pisowni
Rada Języka Polskiego zaleca, aby imię „Mikołaj” oraz „św. Mikołaj” pisać wielką literą, natomiast w kontekście postaci przynoszącej prezenty używać małej litery: „święty mikołaj”. Obrzęd mikołajek również pisze się małą literą.
Historia postaci
Święty Mikołaj, biskup Miry, stał się pierwowzorem postaci rozdającej prezenty. Zgodnie z legendą, pomógł biednemu człowiekowi, wrzucając pieniądze przez komin, co dało początek zwyczajowi zostawiania prezentów w bucikach. W średniowiecznym Amsterdamie postać ta była przedstawiana jako Sinterklaas, który przybywał z ciepłych krajów, jednak w 1823 roku Clement Clarke Moore wprowadził wizerunek Mikołaja przybywającego saniami z bieguna północnego.
W 1881 roku karykaturzysta Thomas Nast spopularyzował wizerunek Mikołaja w amerykańskiej prasie. Z czasem, postać ta zaczęła być utożsamiana z Bożym Narodzeniem, a różne kultury miały swoje lokalne interpretacje tej postaci.
Lokalne odpowiedniki
- Polska:
- Wielkopolska: Gwiazdor przynosi prezenty na Boże Narodzenie, Święty Mikołaj 6 grudnia.
- Małopolska: Aniołek przynosi prezenty na Boże Narodzenie, Święty Mikołaj 6 grudnia.
- Górny Śląsk: Dzieciątko przynosi prezenty na Boże Narodzenie, Święty Mikołaj 6 grudnia.
- Inne kraje:
- W Niemczech: prezenty przynosi Dzieciątko (Christkind).
- W Rosji: Dziadek Mróz z Śnieżynką rozdaje prezenty.
- W Holandii: Sinterklaas przynosi prezenty 5 grudnia.
Mikołaj współcześnie
Obecny wizerunek Świętego Mikołaja, z czerwonym płaszczem i czapką, został spopularyzowany przez reklamę Coca-Coli w latach 30. XX wieku. W dzisiejszych czasach postać ta jest szeroko wykorzystywana w reklamach, a okres wręczania prezentów rozciąga się od imienin Mikołaja do Nowego Roku. Mikołaj zyskał popularność także w krajach Azji, gdzie znany jest jako „Staruszek Bożonarodzeniowy”.
