Akcja Sturmwind II
Sturmwind II (niem. Wicher II) to niemiecka operacja przeciwpartyzancka, która miała miejsce w dniach 16-25 czerwca 1944 roku w lasach Puszczy Solskiej. Przeprowadzono ją po nieudanej operacji Sturmwind I w Lasach Janowskich, a jej celem było zniszczenie polskich i sowieckich oddziałów partyzanckich, które zakłócały niemiecką komunikację w regionie.
Przyczyny i cele operacji
Partyzanckie zgrupowania w regionie, takie jak AK, BCh oraz AL, stanowiły poważne zagrożenie dla niemieckich sił, przeprowadzając liczne akcje dywersyjne. Niemieckie dowództwo, pod kierownictwem gen. Haenickego, postanowiło zlikwidować te oddziały, które liczyły około 5 tysięcy żołnierzy.
Przebieg operacji
- Do 20 czerwca Niemcy przeszukali lasy na wschód od linii kolejowej Zwierzyniec – Susiec.
- 21 czerwca rozpoczęto ostrzał artyleryjski, a następnie atak na pozycje partyzanckie.
- Główne uderzenie skierowane było na północ, gdzie znajdowały się oddziały AK i BCh.
- Partyzanci podjęli próby wydostania się z okrążenia, jednak niemiecka ofensywa była zbyt silna.
W nocy z 22 na 23 czerwca radzieccy partyzanci dokonali ataku, ale nie udało im się przełamać okrążenia. W kolejnych dniach, pomimo prób wycofania się, partyzanci znaleźli się w trudnej sytuacji, a ich morale spadło. Major Edward Markiewicz, dowódca AK, w obliczu kryzysu psychicznego zrezygnował z dowodzenia.
Zakończenie operacji
25 czerwca, po desperackiej próbie wydostania się z kotła, większość partyzantów została zdziesiątkowana. Z okrążenia udało się wydostać jedynie nielicznym, w tym oddziałowi por. Bartoszewskiego. Pozostali zostali schwytani przez Niemców i wywiezieni do obozów, gdzie wielu zmarło z wycieńczenia lub zostało zamordowanych.
Kontrowersje i skutki
Operacja Sturmwind II wywołała kontrowersje dotyczące współpracy między oddziałami AK, BCh a radzieckimi partyzantami. Istnieją różne teorie na temat odmowy wspólnego działania, które mogły wynikać z obaw przed podporządkowaniem się Rosjanom. Mimo dużych strat, oddziały partyzanckie zdołały kontynuować walki i przyciągnęły uwagę trzech dywizji Wehrmachtu, co wpłynęło na działania na innym froncie w czasie operacji Bagration.
Wydarzenia te zostały upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, gdzie umieszczono inskrypcję „LASY JANOWSKIE I PUSZCZA SOLSKA 9 – 25 VI 1944”.
