Strzyża – Opis ogólny
Strzyża (kaszb. Strzëżô, niem. Strießbach) to struga znajdująca się w Gdańsku, będąca lewostronnym dopływem Martwej Wisły. Jej nazwa wywodzi się od prasłowiańskiego słowa strig-ja, oznaczającego nurt rzeki. Strzyża została po raz pierwszy wspomniana w 1188 roku. Obecna nazwa funkcjonuje od 1948 roku.
Parametry fizyczne
- Średni spadek: 9,6 ‰
- Powierzchnia zlewni: 33,2 km²
- Średni przepływ: 0,0815 m³/s
- Głębokość: 0,5 m – 1,5 m
- Szerokość: 1,5 m – 7,5 m
Przebieg Strzyży
Strzyża ma dwa źródła: jedno historyczne w Kokoszkach oraz drugie, które obecnie dostarcza najwięcej wody, znajdujące się w Matarni. Struga przepływa przez różne obszary, w tym lasy, stawy oraz zbudowane tunele, tworząc unikalny klimat. W przeszłości istniały tu młyny zbożowe oraz staw browarny.
Regionalizacja fizycznogeograficzna
Strzyża leży w trzech mezoregionach: Pojezierze Kaszubskie, Pobrzeże Kaszubskie oraz Żuławy Wiślane. Granica mezoregionu Mierzeja Wiślana przebiega na północnej granicy zlewni.
Zmiany w przebiegu potoku
Budowa Galerii Bałtyckiej wpłynęła na bieg Strzyży, który obecnie skręca w kierunku Wrzeszcza, płynąc pod jezdnią oraz między budynkami.
Zlewnia i dopływy
Strzyża ma zlewnię II rzędu, która jest asymetryczna. Zachodnia część zlewni ma bardziej rozwiniętą sieć rzeczną. Główne dopływy to:
- Studzienecki Potok
- Potok Matarnicki
- Potok Jasień
- Migowska Struga
Zbiorniki wodne
W zlewni Strzyży znajduje się 12 zbiorników wodnych, w tym 9 na samej Strzyży. Oto niektóre z nich:
- Kilińskiego
- Srebrniki
- Potokowa
- Ogrodowa
- Dolne Młyny
- Górne Młyny
- Nowiec II
- Kiełpinek
- Jasień
Dodatkowo, na Potoku Królewskim znajduje się zbiornik Wileńska, a na Potoku Jasień – Wróbla Staw i Jezioro Jasień.
