„`html
Stróże Wielkie
Stróże Wielkie to osada w Polsce, znajdująca się w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim oraz w gminie Sanok. W latach 1977-1977 była częścią gminy Zagórz.
Historia
Nazwa wsi może pochodzić od dawnych straży zamku w Sanoku, które pełniono na okolicznych wzgórzach. Legenda głosi, że strażnicy osiedlali się w dolinach nad potokami, co doprowadziło do powstania nazw Stróże Małe i Stróże Wielkie.
W XV wieku wzmiankowano o Stróżach jako Dupplex Stroscha, Strosze. Obie wsie istniały już w 1443 roku i były własnością Jana Swynarskiego i jego żony Elżbiety. W ciągu stuleci, wieś królewska przeszła w ręce różnych właścicieli, w tym Jana Tchorznickiego, który był właścicielem do 1868 roku. Później posiadłość przeszła na jego spadkobierców.
Na przełomie XIX i XX wieku właścicielką tabularną Stróży była Józefa Rylska, a w 1905 roku posiadała 133 ha obszaru leśnego. Z danych z 1890 roku wynika, że Stróże Wielkie liczyły 59 domów i 365 mieszkańców, podczas gdy Stróże Małe miały 47 domów i 280 mieszkańców. Obie wsie były zabudowane w bliskiej odległości od siebie.
W II Rzeczypospolitej, Stróże Wielkie znajdowały się w powiecie sanockim województwa lwowskiego. W latach 1945-1946 miały miejsce tragiczne wydarzenia, kiedy to nacjonaliści ukraińscy zamordowali 6 Polaków. Od 1975 do 1998 roku miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Obecnie zabudowa osady koncentruje się przy głównej drodze, gdzie w okresie PRL zlokalizowano budynki gospodarcze PGR oraz bloki mieszkalne dla pracowników.
Przypisy
- Informacje o historii i mieszkańcach wsi
- Dane demograficzne z XIX wieku
- Wydarzenia z okresu II Rzeczypospolitej
Bibliografia
- Księgi genealogiczne i historyczne dotyczące regionu
- Artykuły o historii gminy Sanok
„`
