Strofa saficka

Strofa saficka

Strofa saficka, znana również jako strofa Sapphica, to układ poetycki składający się z trzech wersów jedenastozgłoskowych oraz czwartego wersy pięciozgłoskowego. Jej nazwa pochodzi od greckiej poetki Safony, która jako pierwsza wykorzystywała ten typ strofy. Najstarszym przykładem jej użycia jest utwór „Hymn do Afrodyty”.

Rodzaje strofy safickiej

W antycznej poezji wyróżniano dwa rodzaje strof safickich:

• Strofa saficka mniejsza – składa się z trzech wersów jedenastozgłoskowych i jednego pięciozgłoskowego.
• Strofa saficka większa – pierwszy i trzeci wers mają siedem sylab, a drugi i czwarty piętnaście.

Przykłady w literaturze

W poezji łacińskiej strofa saficka była stosowana przez wielu poetów, w tym Horacego, który użył jej w „Pieśniach”. W polskiej poezji pojawiła się w XVI wieku i szybko zdobyła popularność. Jan Kochanowski w swojej „Pieśni X” wykorzystał ten układ w poniższym fragmencie:

Kto mi dał skrzydła, kto mię odział pióry
I tak wysoko postawił, że z góry
Wszystek świat widzę, a sam, jako trzeba,
Tykam się nieba?

Inni polscy poeci, którzy sięgnęli po tę formę, to Mikołaj Sęp-Szarzyński oraz Maria Konopnicka. Najbardziej znanym przykładem epickiego użycia strofy safickiej w polskiej poezji jest „Flis” Sebastiana Fabiana Klonowica.

W Czechach strofa saficka była stosowana przez Jaroslava Vrchlickiego, a w literaturze rumuńskiej wystąpiła w utworze Mihai Eminescu, oznaczonym podtytułem „w metrum antycznym”.

Podsumowanie

Strofa saficka to ważny element w historii poezji, cieszący się popularnością w różnych kulturach i literaturach, od starożytności po czasy współczesne.