Stowarzyszenie Ludu Polskiego
Stowarzyszenie Ludu Polskiego (SLP) zostało założone 11 lutego 1835 roku z inicjatywy Szymona Konarskiego oraz braci Leona i Alfreda Zaleskich. Jego celem była walka o wolną, republikańską Polskę oraz zniesienie przywilejów klasowych i ograniczeń dotyczących chłopów.
Struktura i władze
SLP miało strukturę hierarchiczną, na czele której stał Zbór Główny, początkowo z siedzibą w Krakowie, a później we Lwowie. Zbór Główny dzielił się na zbory ziemskie, obejmujące różne regiony Polski, takie jak Królestwo Kongresowe, Galicja czy Wielkie Księstwo Poznańskie.
W skład Zboru Głównego wchodzili m.in.:
- Lesław Łukaszewicz
- Henryk Bogusz
- Teofil Januszewicz
- Adolf Zaleski
- Ludwik Miłkowski
- Romuald Frank
W SLP utworzono Wydział Chłopów, kierowany przez ppłk. Franciszka Bobińskiego. Nieoficjalnym organem prasowym stowarzyszenia był „Powszechny Pamiętnik Nauk i Umiejętności”, redagowany przez Leona Zienkowicza.
Rywalizacja frakcji
W SLP istniały dwie główne frakcje: radykałowie, skupieni wokół młodzieży krakowskiej, oraz umiarkowani, przeważający we Lwowie. Po przeniesieniu Zboru Głównego do Lwowa w 1836 roku, umiarkowani zyskali dominującą pozycję, co doprowadziło do rozłamu. W wyniku tego, 10 czerwca 1837 roku, odsunięci działacze utworzyli Konfederację Powszechną Narodu Polskiego (KPNP), co zaostrzyło rywalizację ideologiczną między obiema organizacjami.
Literatura
Jednym z ważniejszych źródeł dotyczących SLP jest praca Stanisława Grodziskiego pt. „W Królestwie Galicji i Lodomerii” z 1976 roku.
