Urzędnik Stolnik w Polsce
Stolnik był urzędnikiem odpowiedzialnym za pieczę nad stołem panującego w Polsce do XIII wieku. Do jego obowiązków należało nakrycie stołu oraz kierowanie podawaniem potraw podczas uczt. W okresie rozbicia dzielnicowego istniał również zastępca stolnika, zwany podstolnym.
Stolnik w późniejszych wiekach
W XIV–XVI wieku urząd stolnika stał się honorowym urzędem ziemskim. W Koronie i na Litwie istniał także urząd stolnika wielkiego. Przykładem może być Stanisław August Poniatowski, który pełnił tę rolę w latach 1755–1764.
Stolnik w literaturze i kulturze
Postać stolnika pojawia się w epopei Adama Mickiewicza, „Pan Tadeusz”, gdzie był właścicielem zamku Horeszków i został zabity przez Jacka Soplicę, ojca Tadeusza.
W operze „Straszny dwór” Stanisława Moniuszki stolnik również odgrywa ważną rolę. Jest ojcem Zbigniewa i Stefana, głównych bohaterów. Miecznik z Kalinowa opisuje go jako odważnego mężczyznę, który nie boi się walki.
Tytuły dzieci stolnika
Dzieci stolnika nosiły specjalne tytuły. Dla synów były to „stolnikowic” lub „stolnikowicz”, a dla córek „stolnikówna” lub „stolniczanka”.
