STOBAR: System Startu i Lądowania
STOBAR, czyli Short Take Off But Arrested Recovery, to termin używany w lotnictwie do opisania metody startu i lądowania samolotów na pokładach lotniskowców. Jest to połączenie systemów STOVL (krótki start bez wspomagania) oraz CTOL (konwencjonalne lądowanie z użyciem lin hamujących).
Mechanizm Działania
Samoloty korzystające z systemu STOBAR startują z pokładu lotniskowca dzięki sile własnych silników oraz konstrukcji pokładu w formie skoczni, zamiast tradycyjnej katapulty. Lądowanie odbywa się konwencjonalnie, z użyciem haków zaczepiających za liny hamujące.
Zalety i Wady
- Zalety:
- Wady:
- Ograniczony asortyment samolotów zdolnych do operowania z pokładu.
- Ograniczenie masy startowej, co wpływa na ilość przenoszonego paliwa lub uzbrojenia.
Historia Zastosowania
System STOBAR zyskał popularność po II wojnie światowej, kiedy to wprowadzono cięższe samoloty odrzutowe. Pierwsze praktyczne zastosowanie miało miejsce na radzieckich krążownikach lotniczych projektu 1143.5, z „Admirałem Kuzniecowem” jako pierwszym okrętem tego typu. Wprowadzenie systemu na lotniskowcach chińskich, takich jak „Liaoning”, oraz indyjskich, jak INS „Vikramaditya”, potwierdziło jego skuteczność.
Potencjalne Zastosowanie w Nowoczesnych Myśliwcach
Rozważano wprowadzenie myśliwca Eurofighter Typhoon w konfiguracji STOBAR, jednak projekt został porzucony na rzecz budowy Dassault Rafale M, który korzysta z systemu CATOBAR. Różnice w priorytetach uczestników projektu Eurofighter przyczyniły się do tej decyzji.
Podsumowanie
System STOBAR stanowi efektywne rozwiązanie dla nowoczesnych lotniskowców, umożliwiając start i lądowanie samolotów z ograniczonymi wymaganiami konstrukcyjnymi. Jego zastosowanie w różnych krajach podkreśla jego znaczenie w nowoczesnym lotnictwie morskim.
