Stanowisko archeologiczne
Stanowisko archeologiczne to obszar zmaterializowanej działalności ludzkiej w przeszłości, charakteryzujący się źródłami archeologicznymi oraz ich kontekstem.
Reklama
Podział stanowisk archeologicznych
Stanowiska archeologiczne dzieli się na kilka kategorii:
- Ze względu na położenie:
- Stanowisko widoczne na powierzchni ziemi (np. formy terenowe).
- Stanowisko pod poziomem gruntu (np. cmentarzyska, osady).
- Stanowisko podwodne (np. zatopione miasta, porty).
- Ze względu na złożoność:
- Stanowisko proste – pozostałości jednego punktu osadniczego.
- Stanowisko złożone – pozostałości wielu punktów osadniczych, w tym:
- Stanowisko jednowarstwowe – poziome nawarstwienie śladów.
- Stanowisko wielowarstwowe – wiele jednostek stratyfikacji.
- Ze względu na zasięg występowania:
- Stanowisko otwarte – nieokreślone granice.
- Stanowisko zamknięte – określone granice (np. fortyfikacje, jaskinie).
- Ze względu na funkcje:
- Stanowisko osadnicze – miejsca zamieszkania (jaskinie, wsie, miasta).
- Umocnienia obronne – wały, groby, fortyfikacje.
- Miejsca kultu – świątynie, kręgi megalityczne.
- Miejsca pozyskiwania surowców – kopalnie, pracownie.
- Groby i cmentarzyska – pochówki na uboczu.
- Ślady uprawy roli – bruzdy, ślady orki.
- Pozostałości urządzeń komunikacyjnych – drogi, mosty.
- Skarby – ruchome znaleziska, np. monety, biżuteria.
Zagrożenia dla stanowisk archeologicznych
Stanowiska archeologiczne są narażone na zniszczenie z powodu braku świadomości ich wartości wśród lokalnych mieszkańców oraz nieokreślonej formy terenowej. Największe zagrożenia obejmują:
Reklama
- Inwestycje budowlane i infrastrukturalne.
- Kopanie kruszyw.
- Prace rolne.
- Nielegalne poszukiwania zabytków.
Wiele stanowisk znajduje się w obszarach niezamieszkanych, co utrudnia ich ochronę i monitoring.
Podsumowanie
Różnorodność stanowisk archeologicznych dostarcza cennych informacji o przeszłości ludzkiej. Ich ochrona jest kluczowa dla zachowania dziedzictwa kulturowego.
Reklama
