Stanisław Stroński
Stanisław Stroński (1882–1955) był polskim filologiem romanistą, publicystą i politykiem, związanym z ruchem narodowym. Był wiceprezesem i ministrem w Rządzie RP na uchodźstwie oraz posłem na Sejm I, II i III kadencji w II RP.
Życiorys
- 1904 – członek Stowarzyszenia Demokratyczno-Narodowego (Narodowa Demokracja)
- 1905 – przystąpienie do Ligi Narodowej
- 1908 – jeden z twórców grupy Rzeczpospolita
- 1909 – uzyskanie doktoratu na Uniwersytecie Paryskim, docent filologii romańskiej w Uniwersytecie Jagiellońskim
- 1913–1914 – poseł do Sejmu Krajowego we Lwowie
- 1914–1917 – internowany przez Austriaków
- 1918–1919 – członek Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu
- 1919–1948 – profesor filologii na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Katolickim Uniwersytecie Lubelskim
- 1922–1935 – poseł na Sejm RP z ramienia różnych stronnictw
- 1939–1943 – wicepremier i minister informacji w rządzie emigracyjnym Władysława Sikorskiego
- 1945–1948, 1950–1954 – prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie
- 1950 – członek założyciel Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie
Stroński był uznawany za eksperta w literaturze prowansalskiej, zwłaszcza w badaniach nad trubadurami. Jego prace są do dziś cytowane w literaturze przedmiotu.
Był także autorem wielu tekstów historycznych i publicystycznych. Sformułował termin Cud nad Wisłą, który miał na celu minimalizację roli Józefa Piłsudskiego w zwycięstwie nad bolszewikami w 1920 roku. Stroński był również autorem kontrowersyjnego artykułu Zawada, który zapoczątkował kampanię nienawiści przeciwko prezydentowi Gabrielowi Narutowiczowi. Po jego zamordowaniu opublikował artykuł Ciszej nad tą trumną…, w którym próbował zdystansować prawicę od odpowiedzialności za zbrodnię.
W 1939 roku przyznał, że jego działalność w 1922 roku była jednym z najcięższych błędów jego życia. Zmarł 20 października 1955 roku w Londynie, gdzie został pochowany na St Mary’s Roman Catholic Cemetery.
Rodzina
Stroński był synem inżyniera Kajetana i Emilii Loevy. Miał sześcioro rodzeństwa. Od 7 lutego 1907 roku był mężem Henryki z Jarockich.