Stanisław Radkiewicz
Stanisław Radkiewicz (ur. 19 stycznia 1903, zm. 14 grudnia 1987) był polskim politykiem i funkcjonariuszem bezpieczeństwa, który pełnił kluczowe role w rządach komunistycznych w Polsce po II wojnie światowej. Był m.in. ministrem bezpieczeństwa publicznego oraz członkiem Biura Politycznego PZPR.
Życiorys
Radkiewicz pochodził z chłopskiej rodziny. Ukończył jedynie trzy klasy szkoły powszechnej. W 1915 roku został wywieziony do Rosji, gdzie pracował na roli. Po powrocie do Polski w 1922 roku, nielegalnie przedostał się do ZSRR, gdzie studiował na Komunistycznym Uniwersytecie Mniejszości Narodowych. Po powrocie do kraju w 1925 roku zaangażował się w działalność Komunistycznej Partii Polski, co doprowadziło do jego aresztowania w 1928 roku i skazania na cztery lata więzienia.
Po odbyciu kary, Radkiewicz ponownie zaangażował się w działalność komunistyczną. W 1933 roku wyrzekł się jednak partii, co później zinterpretowano jako jego lojalność wobec władzy. Po II wojnie światowej, w 1944 roku, objął kierownictwo w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego, gdzie stał na czele instytucji odpowiedzialnej za represje i inwigilację społeczeństwa.
Rola w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego
Pod jego kierownictwem MBP stało się głównym narzędziem terroru w Polsce. W ciągu kilku lat liczba funkcjonariuszy wzrosła do 33 tys. Radkiewicz prowadził działania przeciwko organizacjom niepodległościowym oraz Kościołowi, a jego ministerstwo cieszyło się wsparciem doradców sowieckich.
Kariera polityczna
Był członkiem Biura Politycznego KC PZPR oraz Komisji Bezpieczeństwa. W 1954 roku został odwołany z pozycji ministra, a po pewnym czasie zrezygnował z członkostwa w Biurze. Mimo procesów innych funkcjonariuszy, Radkiewicz uniknął konsekwencji, a następnie został ministrem Państwowych Gospodarstw Rolnych. Po odejściu z polityki w 1968 roku, pracował w Urzędzie Rezerw Państwowych.
Odznaczenia
- Order Krzyża Grunwaldu II klasy (1945)
- Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej”
- Medal za Warszawę 1939–1945
- Order Zasługi dla Ludu ze Złotą Gwiazdą (Jugosławia, 1946)
- Wielka Wstęga Orderu Gwiazdy Rumuńskiej Republiki Ludowej (1948)
Radkiewicz zmarł w 1987 roku i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Jego działalność była kontrowersyjna, a jego rola w represjach powojennych budzi wiele emocji i dyskusji wśród historyków.