Stan Trzeci w Przedrewolucyjnej Francji
Stan trzeci to termin używany w przedrewolucyjnej Francji, odnoszący się do ludzi wolnych, którzy nie należeli do szlachty ani kleru. W momencie wybuchu rewolucji francuskiej, stan ten obejmował ponad 25 milionów osób, co stanowiło około 99% ludności Królestwa Francji.
Podział Stanu Trzeciego
Stan trzeci można podzielić na kilka grup:
- Mieszczaństwo:
- Burżuazja (bogaci kupcy, przemysłowcy, właściciele plantacji, bankierzy)
- Wyżsi urzędnicy (intendenci, poborcy podatkowi, urzędnicy skarbowi)
- Ludzie wykonujący wolne zawody (np. adwokaci, lekarze, nauczyciele)
- Drobnomieszczaństwo (drobni kupcy, urzędnicy, rzemieślnicy) – ok. 3 miliony ludzi
- Proletariat (robotnicy manufaktur, czeladnicy) – ok. 2,4 miliona ludzi
- Chłopi: ponad 22 miliony ludzi, w tym:
- Właściciele ziemi
- Dzierżawcy ziemi
- Połownicy (dzierżawiący ziemię od innych chłopów)
- Winiarze
- Chłopi bezrolni (ponad 5 milionów ludzi)
Polityczna Aktywność Stanu Trzeciego
Stan trzeci obejmował osoby z różnych warstw społecznych, od bezrolnych chłopów po najbogatszych poddanych króla. Ich aktywność polityczna w XVIII wieku była motywowana pragnieniem zmiany istniejących warunków społecznych. Burżuazja, będąca głównym wierzycielem korony, oraz wyżsi urzędnicy, kierujący państwem, dążyli do poprawy swojej sytuacji. W przeciwieństwie do innych krajów, ich przywileje w Francji były ograniczone, a zarobki znacznie niższe.
Inteligencja, szczególnie wpływowa przez prądy oświecenia, również dążyła do reform. Miejska biedota i drobnomieszczaństwo miały potencjał, by stać się narzędziem w rękach elit stanu trzeciego, co mogło przyczynić się do zdobycia przez nie władzy. Chłopi, stanowiący około 85% ludności, byli w większości lojalni wobec monarchy, a ich religijność czyniła ich mniej skłonnymi do buntu.
Konstytucja z 1791 roku
Stan trzeci formalnie przestał istnieć w 1791 roku wraz z ogłoszeniem pierwszej konstytucji francuskiej.
