Sprzęgło cierne

Sprzęgło cierne

Sprzęgło cierne to rodzaj sprzęgła poślizgowego, które przenosi moment obrotowy poprzez połączenie cierne. Składa się z pary lub więcej elementów ciernych, dociskanych za pomocą sprężyn lub cięgien. Jego główną funkcją jest ograniczenie maksymalnego momentu obciążającego mechanizmy, co zabezpiecza je przed przeciążeniem.

W przypadku powstania obciążeń dynamicznych przekraczających moment obrotowy silnika, sprzęgło zaczyna poślizg, co chroni układ napędowy. W trakcie poślizgu energia mechaniczna przekształcana jest w energię cieplną, dlatego często stosuje się chłodzenie, najczęściej olejowe.

Podział sprzęgieł ciernych

Sprzęgła cierne dzielą się na dwie główne grupy, w zależności od ich budowy oraz środowiska pracy:

• Budowa:
  • Sprzęgła tarczowe płaskie
  • Sprzęgła tarczowe stożkowe
  • Sprzęgła wielotarczowe
• Środowisko pracy:
  • Sprzęgła „suche” – działające bez kąpieli olejowej
  • Sprzęgła „mokre” – działające w kąpieli olejowej, zazwyczaj wielotarczowe

Zastosowanie sprzęgieł ciernych

Sprzęgła cierne są często używane jako synchronizatory prędkości wałów napędowego i napędzanego. Zastosowanie obejmuje również:

• Włączenie głównego sprzęgła przymusowego sztywnego rozłącznego
• Synchronizatory w skrzynkach biegów (sprzęgła cierne stożkowe)

Można je także spotkać w roli sprzęgła odśrodkowego, które włącza się lub wyłącza w zależności od prędkości obrotowej wału napędowego.