Spółgłoska szczelinowa wargowo-zębowa bezdźwięczna
Spółgłoska szczelinowa wargowo-zębowa bezdźwięczna, oznaczana w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [], jest dźwiękiem występującym w różnych językach. W języku polskim pojawiła się głównie dzięki zapożyczeniom z języków germańskich oraz łaciny. W najstarszych zapożyczeniach była często zastępowana przez dźwięki [p] lub [b], na przykład w słowie niemieckim Farbe, które w polskim brzmi barwa.
Artykulacja
Podczas artykulacji spółgłoski [] zachodzą następujące procesy:
- Prąd powietrza generowany przez płuca jest modulowany, co wymaga egresji.
- Tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, a powietrze uchodzi przez jamę ustną.
- Powietrze przepływa wzdłuż języka lub ponad nim.
- Dolna warga styka się z górnymi siekaczami, tworząc wąską szczelinę, co powoduje charakterystyczny szum.
- Wiązadła głosowe nie wibrują, co czyni spółgłoskę bezdźwięczną.
Warianty
Spółgłoska ta może występować w różnych wariantach w wyniku zmian artykulacyjnych:
- Spółgłoska zmiękczona (spalatalizowana): powstaje poprzez wzniesienie środkowej części grzbietu języka w kierunku podniebienia twardego.
- Spółgłoska welaryzowana: występuje przy wzniesieniu tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego.
- Spółgłoska labializowana: powstaje poprzez zaokrąglenie warg.
Występowanie
Spółgłoska szczelinowa wargowo-zębowa bezdźwięczna występuje w różnych językach, ale szczegóły dotyczące jej obecności w konkretnych językach nie zostały w tym tekście omówione.
Podsumowanie
Spółgłoska szczelinowa wargowo-zębowa bezdźwięczna jest interesującym zjawiskiem fonetycznym, które występuje w wielu językach, a jej artykulacja wymaga specyficznych ułożeń warg i języka.
