Spadź – definicja i skład
Spadź to słodka ciecz, która pojawia się na igłach i gałęziach drzew iglastych (jak świerk, modrzew, jodła) oraz na liściach niektórych drzew liściastych, takich jak dąb i lipa. Powstaje z soków roślinnych wydobywających się z uszkodzonych komórek, głównie na skutek żerowania mszyc, czerwców i miodówek oraz z ich odchodów.
Skład chemiczny spadzi
Spadź zawiera różnorodne składniki, w tym:
- sacharoza
- glukozę
- fruktozę
- melecytozę
- trehalozę
- galaktozę
- rafinozę
- dekstryny
Wśród związków azotowych znajdują się białka i ponad 20 wolnych aminokwasów. Popiół spadzi dominują tlenki potasu, wapnia i sodu, a także żelazo, magnez, mangan oraz mikroelementy. Dodatkowo, spadź zawiera garbniki i żywice, które nadają jej charakterystyczny smak i aromat.
Rola spadzi w ekosystemie
Spadź jest zbierana przez pszczoły, które przetwarzają ją na miód spadziowy, charakteryzujący się ciemną barwą. Na roślinach pokrytych spadzią mogą rozwijać się grzyby sadzakowe, które tworzą czarny nalot. Nalot ten ogranicza dostęp światła do liści i utrudnia wymianę gazową, co może być bardziej szkodliwe dla roślin niż same owady.
Relacja mrówek i mszyc
Wiele gatunków mrówek, w tym hurtnica pospolita (Lasius niger), żywi się spadzią. Mrówki i mszyce często tworzą symbiozę: mszyce dostarczają mrówkom spadź, a w zamian mrówki chronią mszyce przed drapieżnikami.
