Sosna hakowata
Sosna hakowata (Pinus mugo subsp. uncinata) to drzewo iglaste, należące do rodziny sosnowatych (Pinaceae). Jej naturalne występowanie obejmuje Pireneje oraz Alpy Zachodnie. W Polsce spotykana jest w Karpatach i Sudetach, w tym w rezerwatach „Torfowisko pod Zieleńcem” oraz „Torfowisko pod Węglińcem”.
Morfologia
- Pokrój: Zmienny, często stożkowaty z długimi dolnymi gałęziami.
- Wysokość: Osiąga od kilku do 20 m.
- Liście: Ciemnozielone igły, zebrane po 2, długość 4-5 cm.
- Szyszki:
- Szyszki męskie: cylindryczne, długość 10 mm.
- Szyszki żeńskie: niesymetryczne, długość 3-5 cm, brązowe.
Biologia i ekologia
Igły sosny hakowatej pozostają na drzewie od 4 do 9 lat. W większości przypadków jest to gatunek jednopienny, chociaż zdarzają się osobniki produkujące tylko szyszki męskie lub żeńskie. Pylenie odbywa się od maja do lipca, a szyszki nasienne dojrzewają od września do października. Rośnie głównie na torfowiskach wysokich i przejściowych, na wysokości 1000–2300 m n.p.m., choć znajduje się również na stanowisku nizinnym w rezerwacie „Torfowisko pod Węglińcem”. Sosna hakowata jest odporna na mrozy i wymaga dużej wilgotności powietrza.
Systematyka
Sosna hakowata jest czasami klasyfikowana jako odrębny gatunek blisko spokrewniony z kosodrzewiną. Należy do podgatunku P. mugo subsp. uncinata.
Zagrożenia i ochrona
W Polsce sosna hakowata jest objęta ochroną ścisłą. W przeszłości zagrożenie dla gatunku stanowiło wypalanie kosówek pod pastwiska. Obecnie nie jest on uznawany za zagrożony.
Zastosowanie
Sosna hakowata jest cenionym drzewem ozdobnym. Wyhodowano wiele odmian ogrodowych, w tym:
- ’Compacta’: silnie karłowa, z ciemnymi, krótkimi igłami.
- ’Echiniformis’: wolno rosnąca, o szmaragdowych igłach.
- ’Hexe’: karłowa odmiana o kulistym kształcie.
- ’Fructata’
- ’Grune Welle’
