„`html
Sosna bośniacka (Pinus heldreichii)
Sosna bośniacka, znana również jako sosna dalmatyńska, to gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych, występujący dziko na Półwyspie Bałkańskim oraz w południowych Włoszech. Jest to drzewo wiecznie zielone, osiągające wysokość do 35 m.
Morfologia
- Pokrój: Drzewo o gęstej, wąskostożkowatej koronie, z wiekiem staje się owalne.
- Pień: Osiąga wysokość 25–35 m i średnicę do 2 m. Kora jest gruba, gładka i szara, z czasem pęka na drobne płaty.
- Liście: Igły w pęczkach po 2, ciemnozielone, długości 4,5–10 cm, grubości 1,5–2 mm.
- Szyszki: Kuliste, początkowo niebiesko-purpurowe, później jasnobrązowe, długości 5–8 cm. Nasiona mają długość 6–7 mm.
Biologia i ekologia
Igły sosny bośniackiej pozostają na drzewie od 2 do 6 lat, a szyszki dojrzewają w 16–18 miesięcy od zapylenia. Gatunek rośnie w górach na wysokościach 900–2500 m n.p.m., preferując stanowiska silnie nasłonecznione. Odznacza się dużą odpornością na mrozy, susze i silne wiatry.
Systematyka i zmienność
Sosna bośniacka została odkryta w 1863 roku przez szwajcarskiego botanika K. Hermanna Christa. Opisano ją jako Pinus heldreichii. W 1864 roku austriacki botanik F. Antoine opisał ją jako Pinus leucodermis, co doprowadziło do pewnych nieporozumień dotyczących klasyfikacji. Obecnie uznawana jest za ten sam gatunek, z różnymi interpretacjami wśród botaników.
Zagrożenia
Według IUCN, sosna bośniacka posiada kategorię zagrożenia LC (least concern), co oznacza, że nie jest uznawana za gatunek zagrożony.
Zastosowanie
- Roślina ozdobna: Ceniona w ogrodach i parkach za dekoracyjne, purpurowe szyszki.
- Nasadzenia biotechniczne: Wykorzystywana w pasach wydm nadmorskich.
„`
