Sobór Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy we Wrocławiu
Sobór Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy to katedra prawosławna w Wrocławiu, główna świątynia diecezji wrocławsko-szczecińskiej oraz siedziba parafii. Mieści się przy ulicy św. Mikołaja w Dzielnicy Czterech Wyznań.
Historia i architektura
Budowla pierwotnie powstała jako kościół św. Barbary na przełomie XV i XVI wieku. Wcześniej istniała tu kaplica cmentarna z XIII wieku, która uległa zniszczeniu przed rokiem 1400. Po odbudowie, kościół zyskał gotycką, trójnawową bryłę o wymiarach 32,7 x 24,6 metrów. Od strony zachodniej znajdują się dwie wieże, z których tylko jedna osiągnęła planowaną wysokość.
W 1526 roku kościół przeszedł w ręce ewangelików, a w latach 1741-1920 pełnił funkcję kościoła garnizonowego. Zniszczenia II wojny światowej spowodowały utratę 70% wyposażenia. Świątynia została zabezpieczona po wojnie, a odbudowa miała miejsce w latach 1959-1961. W 1963 roku przekazano ją Kościołowi prawosławnemu i ustanowiono katedrą diecezji wrocławsko-szczecińskiej.
W latach 1963-1965 odrestaurowano elewację świątyni, a w 1985 roku zakończono remont wież. Obecnie w katedrze zachowały się cenne elementy, takie jak gotyckie retabulum ołtarza głównego oraz epitafium Barbary Polani.
Wyposażenie katedry
W świątyni znajdują się dwa ikonostasy – nowy, współczesny przed ołtarzem głównym oraz starszy przed ołtarzem bocznym, pochodzący z rozebranej cerkwi. Wnętrze katedry zdobią freski autorstwa Jerzego Nowosielskiego, a na jej wyposażeniu znajdują się również kioty i analogiony wykonane w Salonikach. W listopadzie 2019 roku na wieży umieszczono sześcioramienny krzyż.
Zegar Kluskowy
Na wieży katedry znajduje się Zegar Kluskowy, zrekonstruowany w 2014 roku. Wcześniej, przed 1945 rokiem, spóźniał się o około 15 minut. Legenda głosi, że wrocławskie gospodynie gotowały kluski śląskie według jego wskazówek.
Inne katedry we Wrocławiu
Wrocław jest również domem dla trzech innych katedr:
- greckokatolicka katedra św. Wincentego i św. Jakuba
- polskokatolicka katedra św. Marii Magdaleny
- rzymskokatolicka archikatedra św. Jana Chrzciciela