Śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis)
Śnieżyczka przebiśnieg, znana również jako Galanthus nivalis, to gatunek rośliny z rodziny amarylkowatych. Jest szeroko rozpowszechniona jako roślina ozdobna, a w Polsce podlega częściowej ochronie gatunkowej. Jest symbolem przedwiośnia oraz rośliną miododajną i leczniczą.
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje w południowej i środkowej Europie, od Hiszpanii po Kaukaz. W Polsce spotykana głównie na południu, w górach oraz na Dolnym Śląsku. Gatunek ten jest często uprawiany, co przyczyniło się do jego rozprzestrzenienia poza naturalny zasięg.
Morfologia
- Pokrój: Roślina o wysokości 15-30 cm.
- Organy podziemne: Kulista cebula, okryta suchą łuską.
- Liście: Zwykle dwa, mięsiste, sinozielone, dorastające do 24 cm długości po przekwitnieniu.
- Kwiaty: Pojedyncze, pachnące, zwisające, z dzwonkowatym okwiatem.
- Owoce: Mięsista torebka trójkomorowa, zawierająca białe nasiona.
Ekologia i ochrona
Rośnie na wilgotnych glebach, preferując cień lub półcień. W Polsce objęta jest ochroną częściową, a także wymieniona w konwencji CITES. Jej naturalne stanowiska są chronione w rezerwatach i parkach narodowych.
Zastosowanie
Śnieżyczka przebiśnieg jest popularną rośliną ozdobną, chętnie sadzoną w ogrodach i parkach. Wykorzystywana jest również w zielarstwie, jednak ze względu na ochronę gatunkową, można stosować jedynie rośliny pozyskiwane z upraw.
Uprawa
Preferuje żyzne, próchniczne gleby, najlepiej w miejscach zacienionych. Uprawa towarowa prowadzona jest głównie w Bułgarii, gdzie pozyskuje się surowce lecznicze bogate w alkaloidy.
Nazewnictwo
W Polsce znana była pod różnymi nazwami, z których najpopularniejsza to przebiśnieg pospolity. Nazwa rodzajowa pochodzi z greckiego, a gatunkowa z łaciny, oznaczając odpowiednio „mleczny kwiat” i „śnieżny”.
Genetyka
Liczba chromosomów wynosi 2n=24.
Zmienność
W obrębie gatunku wyróżnia się kilka podgatunków oraz odmian uprawnych, które różnią się między sobą morfologią i cechami kwiatów.