Skarga Konstytucyjna
Skarga konstytucyjna jest środkiem prawnym mającym na celu usunięcie norm prawnych, które są niezgodne z Konstytucją. Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz ustawą z 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, każdy, kto uczestniczył w postępowaniu, może ją wnieść, pod warunkiem wyczerpania wszystkich dostępnych środków prawnych.
Warunki Wniesienia Skargi
Skarga musi spełniać określone wymogi formalne i być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego, z wyjątkiem sędziów, prokuratorów, notariuszy oraz profesorów lub doktorów habilitowanych nauk prawnych, którzy mogą składać skargę we własnej sprawie. Kluczowym elementem skargi jest żądanie uznania zakwestionowanego przepisu za niezgodny z Konstytucją.
Termin wniesienia skargi wynosi 3 miesiące od dnia doręczenia prawomocnego wyroku lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Jest to termin zawity, co oznacza, że skarga złożona po jego upływie nie zostanie rozpatrzona.
Postępowanie przed Trybunałem
Trybunał Konstytucyjny rozpoznaje skargę na jawnej rozprawie, po której wydaje wyrok. W postępowaniu uczestniczą:
- skarżący
- organ, który wydał zakwestionowany akt normatywny
- Prokurator Generalny
- Rzecznik Praw Obywatelskich (może przystąpić)
- organizacje pozarządowe (jako przyjaciele sądu)
W przypadku uwzględnienia skargi przez Trybunał, przepis traci moc obowiązującą w dniu publikacji wyroku w odpowiednim dzienniku urzędowym. Trybunał może również określić późniejszą datę utraty mocy, maksymalnie 18 miesięcy dla ustaw i 12 miesięcy dla innych aktów normatywnych.
Po wydaniu wyroku, osoba, której prawa zostały naruszone przez niezgodny z Konstytucją przepis, może dochodzić roszczenia o naprawienie szkody na podstawie art. 4171 § 1 kodeksu cywilnego.
Bibliografia
- Marek Zubik (red.), Konstytucja III RP w tezach orzeczniczych Trybunału Konstytucyjnego i wybranych sądów, Warszawa 2008
- Monika Florczak-Wątor, Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i ich skutki prawne, Poznań 2006
- Bogumił Szmulik, Skarga konstytucyjna, Warszawa 2006
