Skala porostowa
Skala porostowa to narzędzie do oceny zanieczyszczenia powietrza na podstawie obserwacji porostów rosnących na korze drzew liściastych. Porosty pełnią rolę bioindykatorów czystości powietrza. Skala została opracowana przez Davida Hawkswotha i Francisa Rose’a w 1970 roku, a dostosowana do polskich warunków przez Józefa Kizkę w 1990 roku i zmodernizowana przez Urszulę Bielczyk w 2001 roku.
Strefy Skali Porostowej
- Strefa I: Bezwzględna pustynia bezporostowa – brak porostów, występują tylko jednokomórkowe glony. Obszary to centra miast, wysypiska śmieci i tereny przemysłowe.
- Strefa II: Względna pustynia bezporostowa – jedynie najodporniejsze porosty skorupiaste i proszkowate, np. misecznica proszkowata.
- Strefa III: Osłabiona wegetacja – występują niektóre porosty drobnolistkowate, jak paznokietnik ostrygowy i złotorost postrzępiony.
- Strefa IV: Środkowa osłabiona wegetacja – średnie zanieczyszczenie, występują porosty listkowate i niektóre krzaczkowate, np. tarczownica bruzdkowana.
- Strefa V: Zewnętrzna osłabiona wegetacja – względnie małe zanieczyszczenie, dominują porosty listkowate i krzaczkowate.
- Strefa VI: Wewnętrzna normalna wegetacja – nieznaczne zanieczyszczenie, występują wrażliwe porosty, jak włostka brązowa i brodaczka kępkowa.
- Strefa VII: Typowa normalna wegetacja – czyste powietrze, bogata flora porostów, w tym gatunki bardzo wrażliwe.
Podsumowanie
Skala porostowa stanowi istotne narzędzie w biomonitoringu, umożliwiając ocenę jakości powietrza na podstawie obecności i różnorodności porostów. Dzięki niej można zidentyfikować obszary silnie zanieczyszczone oraz te, gdzie powietrze jest czyste.
