Sezam indyjski
Sezam indyjski (Sesamum indicum L.) to jednoroczna roślina oleista z rodziny połapkowatych. Uprawiany głównie w Indiach i Chinach, jest cenionym źródłem nasion, które mają szerokie zastosowanie w kuchni, medycynie oraz kosmetyce.
Morfologia
Sezam indyjski osiąga wysokość do 1,5 m. Posiada:
- Łodygę: Wzniesioną, rozgałęzioną, kanciastą, pokrytą gruczołkowatymi włoskami.
- Liście: Dolne okrągłe, środkowe szerokolancetowate i ząbkowane, górne wąskolancetowate.
- Kwiaty: Samopylne, duże, białe lub fioletowe z czerwonymi plamami, z 4–10 pręcikami.
- Owoce: Torebki o 4-, 6- lub 8-kątnych kształtach, zawierające do 80 nasion.
Zastosowanie
Sezam indyjski ma wiele zastosowań:
- Roślina uprawna: Główne regiony produkcji to Indie i Chiny, a następnie Meksyk i Gwatemala.
- Medycyna: Nasiona są bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe i aminokwasy, a także mikroelementy.
- Sztuka kulinarna: Z nasion produkuje się olej sezamowy, margarynę oraz słodycze, jak chałwa. Ziarno używane jest do posypywania pieczywa.
- Kosmetyka: Olej sezamowy stosowany jest w produkcji mydeł oraz do pielęgnacji skóry i włosów. Z kwiatów pozyskuje się olejek eteryczny do perfum.
Korzyści zdrowotne
Nasiona sezamu są bogate w składniki odżywcze, takie jak:
- Izoleucyna
- Leucyna
- Lizyna
- Metionina
- Cystyna
- Fenyloalanina
- Tyrozyna
- Treonina
- Tryptofan
- Walina
- Arginina
- Histydyna
- Alanina
- Kwas asparaginowy
- Kwas glutaminowy
- Glicyna
- Prolina
- Seryna
Podsumowanie
Sezam indyjski to nie tylko ważna roślina oleista, ale także źródło licznych korzyści zdrowotnych i zastosowań w różnych dziedzinach, od kulinariów po kosmetykę.
