Sekwencja regulatorowa genu

Sekwencja regulatorowa genu

Sekwencja regulatorowa genu to fragment DNA, który kontroluje ekspresję genu. Białka, takie jak czynniki transkrypcyjne i polimeraza RNA, przyłączają się do tych sekwencji, co wpływa na poziom ekspresji w zależności od typu komórki, jej stanu metabolicznego oraz zewnętrznych bodźców.

Rodzaje sekwencji regulatorowych

Wyróżniamy kilka kluczowych rodzajów sekwencji regulatorowych:

• Promotor: Znajduje się w pobliżu początku sekwencji kodującej genu. Odpowiada za przyłączanie polimerazy RNA oraz inicjację transkrypcji. Może regulować poziom ekspresji genu.
• Wzmacniacz (ang. enhancer): Sekwencja, która może być oddalona od sekwencji kodującej i działa niezależnie od orientacji. Silnie aktywuje transkrypcję, wykazując specyficzność w odpowiedzi na bodźce i typ komórki. Geny o złożonej regulacji często mają wiele wzmacniaczy, z których każdy odpowiada za ekspresję w określonych warunkach.
• Wyciszacz (ang. silencer): Sekwencja działająca negatywnie na ekspresję genów, często poprzez mechanizmy epigenetyczne, prowadząc do trwałego wyłączenia ekspresji.
• Izolator chromosomowy: Sekwencja, która izoluje geny od wpływu sąsiednich wzmacniaczy i wyciszaczy, zapewniając ich niezależną regulację.

Znajomość sekwencji regulatorowych jest kluczowa w genetyce, ponieważ wpływa na zrozumienie mechanizmów regulacji genów oraz ich funkcji w różnych typach komórek.