Sekularyzm i świeckość
Sekularyzm to koncepcja, która definiuje brak integracji religii z publicznymi sprawami społeczeństwa. Jest szczególnie związana z okresem oświecenia w Europie i odgrywa kluczową rolę w społeczeństwach zachodnich. Ideę sekularyzmu często kontrastuje się z teokracją, która zakłada dominację religii w życiu publicznym.
Definicja sekularyzmu
Sekularyzm można rozumieć w różnych kontekstach:
- Filozoficzny: Życie jednostki oparte na etyce i rozumieniu wszechświata bez odwołań do religii.
- Polityczny: Dążenie do rozdziału kościoła od państwa oraz utrzymanie tego rozdziału.
- Społeczny: Eliminacja wpływu religii na zmiany w obyczajowości i normach moralnych.
- Socjologiczny: Zjawisko spadku religijności, np. zmniejszająca się liczba wiernych uczęszczających do kościołów.
Etyka sekularyzmu
Sekularyzm często spotyka się z krytyką ze strony środowisk religijnych, które błędnie interpretują go jako odejście od wartości etycznych. W rzeczywistości, sekularyzm dąży do stworzenia systemu, który opiera się na wspólnych wartościach etycznych, niezwiązanych z konkretną religią. Ma to na celu stworzenie przestrzeni, w której różne tradycje religijne mogą współistnieć bez dominacji jednej z nich.
George Holyoake jest często uznawany za twórcę sekularyzmu angielskiego.
Świeckie społeczeństwa
W wielu społeczeństwach zachodnich panuje świeckość, co oznacza wolność praktyk religijnych lub ich brak, z minimalnymi sankcjami społecznymi. W krajach takich jak USA, moralne stanowiska czerpią z religii, podczas gdy w innych, jak Francja, religia nie wpływa na politykę. Polska, zgodnie z ustawą o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jest państwem świeckim, neutralnym w sprawach religijnych.
Świeckie religie
Świeckie religie odrzucają boski autorytet i objawienie, jednak zachowują swoją tożsamość kulturową. Przykładem jest judaizm humanistyczny.