Segregacja rasowa
Segregacja rasowa to systematyczne i zinstytucjonalizowane oddzielenie grup społecznych na podstawie rasy, etniczności lub religii. Może przybierać formę geograficzną lub dotyczyć dostępu do instytucji, takich jak szkoły czy transport publiczny. Wyróżnia się segregację dobrowolną, wynikającą z chęci odrębności, oraz przymusową, często dyskryminującą jedną z grup.
Przykłady segregacji rasowej
Nazistowskie Niemcy
W latach 30. XX wieku w Niemczech wprowadzono ustawy norymberskie, które zakazywały małżeństw między Żydami a „aryjskimi” Niemcami. W Generalnym Gubernatorstwie społeczeństwo zostało podzielone na grupy z różnymi prawami i przywilejami, co prowadziło do niezwykle brutalnej dyskryminacji.
Stany Zjednoczone
Prawa Jima Crowa po wojnie secesyjnej wprowadziły segregację rasową, która trwała do lat 60. XX wieku. Biali i czarni byli zmuszeni korzystać z oddzielnych szkół, toalet i miejsc w restauracjach. Po II wojnie światowej zaczęto walczyć o prawa czarnoskórej społeczności, co doprowadziło do uchwalenia Civil Rights Act w 1964 roku.
Republika Południowej Afryki – Apartheid
Apartheid, system segregacji rasowej w RPA, trwał od 1948 do 1994 roku. Wprowadzono szereg przepisów, które formalizowały oddzielenie rasowe w życiu społecznym i politycznym.
Rodezja
W Rodezji (obecnie Zimbabwe) rząd białej mniejszości ogłosił jednostronną niepodległość w 1965 roku, co doprowadziło do międzynarodowych sankcji i walki o prawa czarnej ludności. Segregacja była obecna jeszcze przed 1965 rokiem.
Izrael i Jordania
Izrael jest oskarżany przez niektóre organizacje o praktykowanie apartheidu, ograniczając prawa do obywatelstwa dla osób nieżydowskiego pochodzenia. W Jordanii Żydzi nie mogą uzyskać obywatelstwa.
Fidżi
Po wojskowych zamachach stanu w 1987 roku w Fidżi wprowadzono dyskryminacyjne przepisy, które ograniczały prawa mniejszości hinduskiej. Nowa konstytucja z 1990 roku wprowadziła pewne poprawki, ale problemy rasowe pozostały aktualne.
Separatyzm rasowy
Biały separatyzm
Biały separatyzm zakłada, że osoby białej rasy powinny żyć oddzielnie od innych ras. Często jest związany z ideologią białej supremacji, mimo że niektórzy separatyści odrzucają tę ideę. Używają eufemizmów, aby złagodzić swoje poglądy.
Czarny separatyzm
Czarny separatyzm, zwłaszcza w USA, dąży do stworzenia niezależnych czarnych społeczności w odpowiedzi na rasizm i nierówności. Współczesne grupy mają różne cele, od powrotu do Afryki po utworzenie niezależnego czarnego państwa.
Separatyzm latynoski
Niektóre latynoskie grupy w USA, zwłaszcza w latach 60., głosiły ideę rasowego separatyzmu, dążąc do utworzenia niezależnego państwa na terenach dawnych Meksykańskich, co znalazło odzwierciedlenie w dokumencie Plan Espiritual de Aztlan.
