Scrabble – Wprowadzenie
Scrabble to gra słowna stworzona przez Alfreda Buttsa w 1931 roku. Jest jedną z najpopularniejszych gier planszowych na świecie. W Polsce organizacją zrzeszającą graczy jest Polska Federacja Scrabble, która od 1993 roku organizuje mistrzostwa kraju.
Historia
Alfred Butts, architekt z Nowego Jorku, stworzył Scrabble pod pierwotną nazwą „Criss-Cross”. Opracował wartości punktowe liter na podstawie ich częstotliwości w „The New York Times”. Gra została po raz pierwszy sprzedana w 1946 roku jako „Lexiko”, a w 1948 roku firma Selchow & Righter nabyła prawa do produkcji pod nazwą „Scrabble”. Do 1993 roku sprzedano ponad 100 milionów egzemplarzy gry.
Podstawowe zasady gry
Scrabble przeznaczone jest dla 2-4 graczy. Gra polega na układaniu słów na planszy 15×15, zaczynając od środka planszy. Gracze losują płytki z literami, a słowa muszą wykorzystywać istniejące litery na planszy. Punkty przyznawane są na podstawie wartości liter oraz premii z pól specjalnych. Wykorzystanie wszystkich siedmiu liter w jednym ruchu przynosi dodatkowe 50 punktów.
Zestaw liter
W polskiej wersji gry znajduje się 100 płytek, w tym 98 liter i 2 „blanki”, które mogą zastępować dowolną literę. Punktacja liter w polskiej wersji przedstawia się następująco:
- 1 punkt: A (9), E (7), I (8), N (5), O (6), R (4), S (4), W (4), Z (5)
- 2 punkty: C (3), D (3), K (3), L (3), M (3), P (3), T (3), Y (4)
- 3 punkty: B (2), G (2), H (2), J (2), Ł (2), U (2)
- 5 punktów: Ą (1), Ę (1), F (1), Ó (1), Ś (1), Ż (1)
- 6 punktów: Ć (1)
- 7 punktów: Ń (1)
- 9 punktów: Ź (1)
- 0 punktów: blank (2)
Dopuszczalność słów
Dozwolone są wszystkie słowa z polskich słowników i ich formy gramatyczne, z wyjątkiem słów zaczynających się od wielkiej litery, skrótów, przedrostków, przyrostków oraz słów wymagających apostrofu lub łącznika. Na turniejach używa się Oficjalnego słownika polskiego scrabblisty (OSPS) do weryfikacji słów.
Strategia i taktyka gry
W Scrabble kluczowe jest planowanie ruchów, posługiwanie się krótkimi słowami oraz przewidywanie działań przeciwnika. Gracze powinni dążyć do maksymalizacji punktów, ale również ograniczenia możliwości zdobywania punktów przez rywali.
Scrabble w porównaniu do innych gier
Scrabble łączy elementy losowości i strategii, co czyni ją bardziej złożoną niż wiele prostych gier karcianych. Mistrzostwa świata odbywają się w czterech wersjach językowych: francuskiej, angielskiej, hiszpańskiej i katalońskiej.
