Ród von Schweinichen
Ród von Schweinichen, znany także jako Świnkowie, to śląska rodzina szlachecka, która osiedliła się na zamku Świny koło Bolkowa od lat 70. XIII wieku do XVIII wieku. Legendy wskazują na ich istnienie już od VIII wieku. Z rodu tego mógł pochodzić arcybiskup gnieźnieński Jakub Świnka.
Historia
Ród mógł mieć różne początki. Jedna z teorii mówi, że został osadzony na Świnach przez księcia Bolka Srogiego, podczas gdy inna sugeruje, że był to ród słowiańskich władców, którzy podporządkowali się Piastom po zajęciu Śląska przez Mieszka I. W dokumencie z 1288 roku wymieniany jest Johannnes de Swyn, a w 1313 roku Petricus i Gunzel Świnkowie. W 1345 roku zamkiem władał Hainricus Świnka, znany z nieudzielenia pomocy podczas ataku Czechów.
W 1410 roku urodził się Gunzel II von Schweinichen, który zdobył sławę pokonując husytę Hansa Czyrn. Jego potomek, Jan Zygmunt von Schweinichen, w latach 1614-1660 przebudował rodową siedzibę w stylu renesansowym, zapraszając do niej mistyka Jakuba Böhmego.
Po śmierci Jana Zygmunta, rodowe gniazdo przeszło w ręce bocznej linii, której ostatnim przedstawicielem był Georg Ernst von Schweinichen, zmarły w 1702 roku. Starsza linia Świnków na Myślinowie przetrwała do 1945 roku.
Rodowa legenda mówi, że ród wywodzi się od Biwoja, giermka czeskiej księżnej Libuszy, który za upolowanego dzika otrzymał nadania wokół Świn.
Herb
Herb rodu przedstawiano jako: W polu czerwonym dzik srebrny wspięty. W klejnocie, nad hełmem w koronie pół dzika jak w godle. Labry czerwone, podbite srebrem. Istniały różne wersje herbu, w tym zmiany w tynkturze i kierunku godła.
Polski herb Świnka, używany przez arcybiskupa Jakuba, różni się od herbu von Schweinichen, przedstawiając głowę dzika z ręką wyłamującą żuchwę.
Przypisy
Ród von Schweinichen jest przykładem bogatej historii szlachty śląskiej, a jego tradycje i dziedzictwo kulturalne przetrwały do dziś.
Bibliografia
- Konstantin von Schweinichen, Zur Geschichte des Geschlechts derer von Schweinichen, Breslau 1904
- Leitgeber S., Świnkowie z Charłupi i Wrzącej, w: „Na sieradzkich szlakach”, nr 1/73/2004/XIX, s. 25-26.
