Wprowadzenie do samochodów
Samochód, określany także jako automobil lub auto, to kołowy pojazd silnikowy przeznaczony do transportu osób lub ładunków, zdolny do jazdy z prędkością powyżej 25 km/h. Wyróżniamy różne typy samochodów, w tym osobowe, terenowe, dostawcze, ciężarowe i autobusy. Pojazdy te są mechaniczne, drogowe i wielośladowe, co odróżnia je od innych środków transportu, takich jak lokomotywy czy motocykle.
Nazewnictwo
Słowo „samochód” zostało przyjęte w języku polskim w II Rzeczypospolitej, a jego etymologia pochodzi od słów „sam” i „chód”, co oznacza pojazd poruszający się samodzielnie. Termin „auto” jest skrótem od „automobil” i jest powszechnie używany zamiennie z „samochód”.
Historia samochodów
Pierwsze próby konstrukcji pojazdów mechanicznych datowane są na XVII wiek, jednak za wynalazcę pierwszego mechanicznego pojazdu uznaje się Nicolasa-Josepha Cugnota, który w 1769 roku zbudował pojazd napędzany parą. W XIX wieku nastąpił rozwój silników spalinowych, a Carl Benz w 1886 roku uzyskał patent na swój trzykołowy automobil.
Napęd i źródło energii
Najczęściej stosowanym napędem w samochodach jest silnik spalinowy tłokowy. Istnieją także samochody elektryczne oraz hybrydowe, które łączą silnik spalinowy z elektrycznym. W przypadku silników spalinowych źródłem energii są:
- paliwa ciekłe (np. benzyna, olej napędowy)
- paliwa gazowe (np. LPG, CNG)
Dla silników elektrycznych źródłem energii są akumulatory, superkondensatory lub ogniwa paliwowe.
Elementy budowy samochodu
Samochód składa się z wielu elementów, w tym:
- Nadwozie: karoseria, drzwi, dach, szyby
- Podwozie: rama, układ napędowy, układ hamulcowy, układ kierowniczy
- Silnik: tłok, wał korbowy, głowica
- Układy silnika: chłodzenia, wtryskowy, zapłonowy
- Bezpieczeństwo: pasy, poduszki powietrzne, systemy ABS i ESP
Samochód w mieście
Samochody spędzają około 95% czasu na parkingach, będąc w użyciu jedynie przez 5% swojego życia. W dużych miastach, takich jak Nowy Jork, znaczna liczba kierowców krąży w poszukiwaniu miejsc parkingowych, co generuje dodatkowy ruch i zanieczyszczenia.
Samochód a środowisko
Według badań, zanieczyszczenia generowane przez samochody są odpowiedzialne za znaczną liczbę zgonów w miastach. Emisja spalin z samochodów wynosi średnio 271 gramów CO2 na kilometr na osobę, co czyni je mniej ekologicznym środkiem transportu w porównaniu do rowerów czy autobusów.
