Sagittarius A*
Sagittarius A* (Sgr A*) to supermasywna czarna dziura znajdująca się w centrum Drogi Mlecznej, oddalona o około 8 kpc (2,4×1017 km). Jej masa wynosi około 4,31 miliona mas Słońca, a promień szacowany jest na 0,06 j.a. Sgr A* powstała poprzez akrecję materii i gwiazd w ciągu ostatnich 5-10 miliardów lat.
Historia odkrycia
Poszukiwania czarnej dziury w centrum Galaktyki rozpoczęły się po odkryciu czarnych dziur w innych galaktykach. W 1971 roku zaproponowano obserwacje radiowe, a w 1974 roku odkryto radioźródło w centrum Galaktyki. Technika VLBI pozwoliła na dokładniejsze określenie jego rozmiaru.
Obserwacje i emitowane promieniowanie
- Promieniowanie radiowe i milimetrowe.
- Emisja w podczerwieni, widoczna jako punktowe źródło.
- Obserwacje rentgenowskie z teleskopu Chandra wykazały zmienność jasności.
Źródło emituje niewielką ilość promieniowania, a jego jasność wynosi około 1033 erg/s. Zmiany jasności są zauważalne, a w zakresie optycznym Sgr A* jest niewidoczna z powodu dużej ekstynkcji międzygwiazdowej.
Otoczenie Sagittarius A*
W okolicy Sgr A* znajduje się wiele gwiazd, gazu i pyłu. Obserwacje w podczerwieni ujawniają tysiące gwiazd, w tym młode gwiazdy typu OB i Wolfa-Rayeta. Te ostatnie tracą masę przez silne wiatry gwiazdowe, co prowadzi do tworzenia się gorącej plazmy wokół czarnej dziury.
Obserwacje Chandra wskazują na wysoką gęstość plazmy w okolicy Sgr A*, której temperatura wynosi ponad 10 milionów K. Część tej plazmy nie opada na czarną dziurę, co tłumaczy słabe świecenie Sgr A*.
Interakcje z obiektami w otoczeniu
Wokół Sgr A* zidentyfikowano obiekt oznaczony jako G2, który zbliżał się do czarnej dziury z dużą prędkością. Obserwacje sugerują, że G2 przetrwała bliskie spotkanie z Sgr A*, co prowadzi do hipotezy, że w jej wnętrzu może istnieć gwiazda.
Podsumowanie
Sagittarius A* jest kluczowym obiektem do badań nad supermasywnymi czarnymi dziurami, ich ewolucją oraz interakcjami z materią w ich otoczeniu. Obserwacje tego źródła pomagają w zrozumieniu procesów zachodzących w centrum Galaktyki.
