Rytwiany
Rytwiany to wieś w Polsce, znajdująca się w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Rytwiany. Miejscowość leży nad rzeką Czarną Staszowską, 5 km na południowy wschód od Staszowa i jest siedzibą władz gminy. W latach 1975–1998 Rytwiany należały do województwa tarnobrzeskiego. Przez wieś przebiega zielony szlak turystyczny z Chańczy do Pielaszowa.
Historia
Rytwiany mają bogatą historię, sięgającą czasów neolitu, o czym świadczą znaleziska archeologiczne. Pierwszym znanym właścicielem wsi był Piotr Bogoria ze Skotnik z XIII wieku. Na przestrzeni wieków Rytwiany miały wielu właścicieli, w tym biskupów oraz magnatów. W XV wieku zlecono budowę gotyckiego zamku obronnego, który był użytkowany aż do XIX wieku, mimo częściowej ruiny.
W XVII wieku Rytwiany stały się centrum magnackim, gdy Jan Tęczyński sprowadził zakon kamedułów i ufundował klasztor. W XIX wieku rodzina Radziwiłłów zbudowała rezydencję, która obecnie jest hotelem. W 1944 roku Rytwiany były tymczasową siedzibą Kieleckiej Wojewódzkiej Rady Narodowej.
Zabytki
- Ruiny gotyckiego zamku obronnego (1425)
- Barokowy kościół Zwiastowania NMP i klasztor pokamedulski „Pustelnia Złotego Lasu” (XVII wiek)
- Pałac Radziwiłłów (1919)
- Dawne zabudowania Radziwiłów: kaplica, szkoła, młyn rzeczny
- Cegielnia, tartak i dawna gorzelnia (przełom XIX i XX wieku)
